Het is eigenlijk zo simpel, het maken van een planning. Iedereen kan het leren, zelfs een peuter van 3 jaar.

Waarom doen we er dan zo moeilijk over? Hoe kan het dat bijna iedere ouder roept dat zijn kind moet leren plannen als het over huiswerk gaat? Wat maakt dat we er in trappen dat het over plannen gaat terwijl we het over hele andere zaken moeten hebben?

Wat is plannen

Strikt genomen is plannen niets meer of minder dan een plan maken en bedenken wat je gaat doen of moet doen. Je begint bij punt A en als je bij punt Z bent, ben je klaar. Zo simpel is dat.

De volgorde waarin je zaken aanpakt, kan verschillen en kan invloed hebben op de tijd dat je klaar bent, maar het resultaat zal altijd hetzelfde zijn, namelijk dat de taak af is. In die zin is het net puzzelen. Je keert een doos met puzzelstukjes om, kijkt naar het plaatje wat het moet worden en begint. Als alle puzzelstukjes op hun plaats liggen, ben je klaar.

Waarom zou je willen plannen?

Ik durf wedden dat een zeer groot deel van de leerlingen nog nooit een planning heeft gemaakt en toch met glans is geslaagd voor een toets of examen. Succes, hoge cijfers en een glanzende carrière zullen dan ook nooit het gevolg zijn van het maken van een planning. Dat laat onverlet dat goed leren plannen zeker kan helpen bij het bereiken van je doelen.

En dan is de kern: Het maken en volgen van een planning kan je helpen bij het realiseren van je doelen. Immers, wie richting heeft, komt sneller op de plaats van bestemming. Het is niet voor niets dat wij allemaal gebruik maken van navigatiesystemen om ons op de snelste manier naar onze plek van bestemming te brengen.

Een planning is dus vooral een plan om te komen waar je wilt en liefst op een snelle en verstandige wijze.

Maar wie zegt dat je zonder plan niet op je eindbestemming komt? Zodra je weet wat het einddoel is, kun je op weg gaan. Voor de ene mens is het handig om dan een stap voor stap plan te maken waarbij je weet wat, hoe, wanneer en op welke manier je de verschillende acties gaat uitvoeren en voor de ander is het voldoende te weten dat er een stip op de horizon staat waar iets gedaan moet zijn.

Om even terug te gaan naar de puzzel. De ene mens begint met de hoekstukjes, dan de kantstukjes en dan stap voor stap aanvullen. Iemand anders begint met steeds verschillende clusters en puzzelt zo uiteindelijk alles aan elkaar.

Wat heb je nodig om je planning uit te voeren?

Het maken van een planning is dus niet eens zo belangrijk en relevant. Het bewustzijn over wat voor jou helpend is om bij je eindbestemming te komen is veel meer interessant.

Dan hebben we het over vragen als:

  • Hoe lukt het jou om succes te hebben?
  • Wat ben je bereid om te doen om je doel te halen?
  • Wat ben je bereid te laten om de eindstreep te halen?
  • Hoe ga je om met belemmeringen onderweg?
  • Hoe goed kun je verleidingen weerstaan als je ergens wilt komen?
  • Wat doe je als je gefrustreerd raakt?
  • Op welke manier weet je jezelf gerust te stellen bij pech?
  • Hoe reageer je op omstandigheden die al je plannen in de war schoppen?

Hoe kan het dat we nu massaal moeten leren plannen?

De laatste jaren is er steeds meer nadruk komen liggen op studievaardigheden en plannen hoort daar ook bij. Op zich is het al bijzonder dat het kennelijk niet meer tot de basisvaardigheden van kinderen hoort, om hun leertaak uit te voeren op een effectieve en efficiënte manier.

Vanaf 2004 toen ik mijn praktijk voor kindercoaching startte is er jaarlijks meer aandacht gekomen voor leerproblemen en ieder jaar komen er nieuwe thema’s bij. We willen graag dat onze kinderen het goed doen op school. Zolang we de illusie hebben dat met de hoogst mogelijke opleiding een gelukkig leven voor de boeg ligt, zal er een zekere druk zijn om goed te presteren.

Wanneer er een stagnatie komt in de ontwikkeling van kinderen, worden er hulpvragen geformuleerd. Wellicht zou het handiger zijn om helpende oplossingen te formuleren.

Waar de hulpvragen begonnen op het gebied van veelal concentratieproblemen, daarna faalangst en waar daarna de zogenaamde executieve functies in de mode kwamen, zie je nu een grote vraag naar leren plannen. De hulpvragen van ouders, maar juist ook vanuit scholen zijn bijna niet bij te benen.

Leren plannen is een misvatting

Helaas gaan we de boot missen als we ons gaan focussen op het leren maken van een planning want dit is slechts een deel van het verhaal. En ook nog het deel waar geen leerling een diploma mee gaat halen. Want, om opnieuw even te puzzelen: Wij leren kinderen hoe ze een puzzel aan kunnen pakken, maar checken vaak niet of onze manier van puzzelen ook aansluit bij wie het kind is. En als we ons kind onze manier van aanpak opdringen terwijl deze niet past, is het plezier in puzzelen snel verkeken.

Wat zeggen leerlingen zelf?

Waar ik altijd zoveel lol in heb is dat leerlingen mij altijd heel snel gaan vertellen dat ze prima kunnen plannen. Ze voeren alleen hun planning nooit uit…

En dan begint voor mij het interessante werk. Want laten we wel wezen, hoe humoristisch is het dat wij veel investeren om kinderen te leren plannen en dat zij vervolgens daar niets mee doen. Of omdat ze het niet kunnen, de zin er niet van in zien, het niet snappen of het soms gewoon niet eens nodig hebben. Het is dus van belang dat we verder kijken dan het leren maken van een planning…

Waar het om gaat is het uitvoeren van de planning

Vrijwel iedere coaching die start met de hulpvraag planning, komt uit op het leren uitvoeren van de planning. En dan hebben we het uiteindelijk over het komen bij je doel en op welke manier dat voor jou, en voor jou alleen, mogelijk, haalbaar, wenselijk en nodig is.

En om tot slot nog even de puzzel af te maken: wanneer je een puzzel krijgt en de doos omkeert, kun je je te pletter schrikken van het aantal puzzelstukjes en de gedetailleerdheid van de stukjes. Het maakt nogal verschil of je een puzzel hebt van 100, 1000 of 10.000 stukjes.

Het enige waar het echter echt op aankomt, is of jij de puzzel gaat voltooien. Wanneer, hoe, op welke manier en hoe je het aan gaat pakken is onderdeel van je planning. Na het maken van je plan om deze puzzel in elkaar te puzzelen, komt het aan op het uitvoeren van je acties.

En dus zal het voltooien van je planning het enige zijn wat leidt tot resultaat. Je planning is alleen maar een planning en niets meer dan dat…


De workshop Plannen en Uitvoeren

In de Ik leer leren training is er uiteraard veel aandacht voor het onderdeel plannen. Omdat steeds meer leerlingen vastlopen op dit gebied is de Ik leer leren training uitgebreid met een speciale workshop voor plannen en uitvoeren van de planning.

De workshop/korte training start met een prachtige test om erachter te komen hoe het kan de de leerling zijn puzzel niet afmaakt. Daarna leert de leerling uiteraard wat hij zou kunnen doen om daadwerkelijk een planning te maken die ook uitgevoerd wordt.

Ben je mentor, leraar of coach en wil je ook werken met Ik leer leren of ben je ouder en heeft je kind hulp nodig? Kijk dan hier voor alle informatie


Meer artikelen:

Lees ook: Acht redenen waarom je pubers serieus moet nemen
Lees ook: Waarom leren plannen vaak niet de beste oplossing is
Lees ook: Is overhoren nuttig?
Lees ook: Maakt hoogopgeleid gelukkiger?
Lees ook: Jong geleerd, is oud gedaan
Bekijk ook: Over doorzettingsvermogen en volgehouden aandacht
Bekijk ook: Over plannen en organiseren
Bekijk ook: Wat als faalangst niet bestaat?
Bekijk ook: Als je inspanning geen resultaat geeft……


Spreekt deze blog je aan? Ik vind het een compliment als je deze deelt. Wanneer je deze tekst of gedeeltes daarvan wilt gebruiken, vraag dan even toestemming.


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)