TeleurgesteldIn de media worden zo nu en dan interessante onderzoeken bekend gemaakt. Sommige onderzoeken blijven bij mij een tijdje sudderen waarbij ik meerdere aspecten van dat onderzoek voor mezelf op een rij zet.

De taak van leraren

Zo is er onlangs een onderzoek geweest wat heeft vastgesteld dat twee derde van de leraren zegt te veel tijd kwijt te zijn met het opvoeden van kinderen in de klas, in plaats van met lesgeven.

Tjeetje, denk ik dan, wat is er aan de hand? Zijn de kinderen in de klas zo onopgevoed? Worden leraren gedwongen teveel programma’s van overheidswege aan kinderen voor te schotelen?

Een juf of meester hoort er toch allereerst voor te zorgen dat kinderen hun ontwikkelingstaken vervullen waarvoor ze naar school gaan. En dit gaat dacht ik nog steeds met name over het leren lezen, rekenen, topografie en andere cognitieve vakken en bewegingsonderwijs. Daarnaast begeleiden leerkrachten kinderen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling passend bij de leeftijd van een kind. En dit alles in de setting van een kind functionerend in een klas met andere kinderen. Toch?

Moeten leraren opvoeden?

In de berichtgeving lees ik dat leraren graag kinderen normen en waarden bijbrengen. Dit lijkt me niet zo’n groot probleem, immers in de klas gelden eigen normen en waarden anders zou het een mooie chaos worden.

Tijdens de opleiding tot kindercoach besteden we zelfs expliciet aandacht aan het ontdekken van welke waarden voor iemand belangrijk zijn voor het werken met kinderen. Want als je weet wat je belangrijkste waarden zijn in je werk, weet je ook waardoor je gedrag wordt aangestuurd. En dit is immers wat je aan de kinderen als – goede – voorbeeld meegeeft?

Als ik echter lees dat leerkrachten meer samenwerking met ouders willen om onder andere afspraken te maken over een goed ontbijt of bed tijden, krijg ik last van enige kriebels. Hier gaat het denk ik te ver. Dat zou de verantwoordelijkheid van ouders moeten zijn en blijven. Hooguit kan de leerkracht aangeven waarover hij zich zorgen maakt en wat dat voor consequentie heeft voor het functioneren op school.

Een kind heeft recht op een thuis waar pappa en mamma de regels en de waarden bepalen. Datzelfde kind heeft recht op een leerkracht die binnen de school aangeeft welke regels en waarden in de klas en op het schoolplein de dienst uitmaken.

Waar ik niet uitkom is dat vooral hoogopgeleide ouders een grote opvoedkundige rol zien weggelegd voor de juf of meester. Je zou toch verwachten dat juist deze ouders met visie en beleid hun kinderen opvoeden? Of zouden ze het te druk hebben met hun carrière en daarom verwachten dat school een deel van hun taken op zich neemt?

Samenwerking tussen ouders en school

Een kind vindt het prettig als zijn ouders een goed contact hebben met school. Sterker: vanuit het systemisch gedachtegoed is het voor een kind noodzakelijk dat zijn ouders vertrouwen hebben in de juf of meester. Als ouders de leerkracht niet kunnen respecteren als mens en in zijn werk dan zal het kind onvoldoende presteren om loyaal en trouw te blijven aan zijn ouders. Hij kan dan niet open staan voor de lessen van de leerkracht.

Omgekeerd geldt evenzeer: Wanneer de leerkracht onvoldoende respect heeft voor de ouders als opvoeders en hen bekritiseert, zal het kind de leerkracht ook onvoldoende respect tonen om zijn ouders trouw en loyaal te blijven.

Het luistert nauw en heeft vooral te maken met het wederzijds beoordelen van elkaars kwaliteiten als ouder en leraar. Zodra een oordeel van een ouder of leerkracht een veroordeel gaat worden heeft het kind er last van.

Als ouders betrokken zijn bij school en regelmatig gesprekjes hebben met leraren en hun enthousiasme laten zien bij bijzondere activiteiten, doen ze zowel hun kind als de leerkrachten op school een groot plezier. Door deze houding geven ze erkenning aan de inspanningen van de school en geven ze erkenning aan hun kind.

Dus??

Uiteindelijk is een kind het beste af wanneer ieder zijn eigen taak op zich neemt. De ouder voedt zijn kind op en de leraar leert het kind zijn schoolse lessen waarvoor de school is bedoeld. En dat daar zo nu en dan een deeltje opvoeding aan te pas komt is helemaal niet erg. Wanneer het past binnen de context van de schoolse taken, heeft het zelfs een toegevoegde waarde omdat meester of juf het zegt.

De school is nu eenmaal voor het leren en thuis is om te leren hoe je een grote meid en grote jongen kunt worden om je voor te bereiden op je taak in het leven.

Alle leraren die het kind ooit zal hebben mogen het kind leren hun blik te verruimen door het stimuleren van interesse en nieuwsgierigheid. Wanneer dit zonder al teveel opvoedkundige ge- en verboden gaat, hoeft het kind zich ook niet te verzetten.

Als de leerkracht er in slaagt door het goede voorbeeld te zijn, waarden in de praktijk te brengen op het gebied van hoe je plezierig en respectvol met elkaar omgaat, leert het kind zonder extra leskisten wat belangrijk is op sociaal-emotioneel gebied. Zodat de cognitieve ontwikkeling waarvoor school oorspronkelijk was bedoeld de aandacht kan hebben die het verdient.

Dus leraren: Voed de kinderen op zoveel je wilt en nodig vindt, maar doe dit vooral binnen de context van de school. Je leerlingen zullen je dankbaar zijn omdat er zo geen verstrikkingen en verwarring optreedt. Als je een geïnspireerde leerkracht bent dan begeleid je het kind om zijn potentieel te benutten. Je enthousiasme zal het kind aanzetten om zijn natuurlijke nieuwsgierigheid aan te spreken. En dan gaat het er vooral om wie je bent en herinnert het kind zich later de leerkracht die……..

Lees ook: Spreek jij de taal van je kind?
Lees ook: Lang leve de grootouders
Lees ook: Ouderschap is voor de toekomst
Lees ook: Problemen oplossen waar het hoort
Lees ook: Terugkijken op het oude jaar
Lees ook: Leugentje om bestwil
Lees ook: Eruit halen wat erin zit?
Lees ook: Een heilige voor de klas?
Lees ook: Hoe wil je als ouders worden herinnerd?

De illustratie is gemaakt door Bianca Snip


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)