Net op het moment dat ze de injectie klaar wilde maken, kreeg ze een telefoontje en moest de kamer verlaten. De spuit en de verschillende injectievloeistoffen werden weer terug gelegd en met excuses verdween ze door de zware deur waardoor ze net gekomen was.
Ik kreeg een deja vu want exact hetzelfde gebeurde bij de voorbereidingen van de keizersnee voor onze zoon. Ook toen kwam er net voor de verdoving werd gezet een spoedgeval tussendoor.
Net als toen merkte ik op dat ik gewoon rustig erbij kon blijven, ook al was ik gespannen voor dat wat komen ging.
Nieuwe situaties
Voor kinderen zijn alle situaties nieuw en zijn er veel eerste keren. Gelukkig gaan vele nieuwe situaties gewoon geruisloos voorbij en doet een kind bijna automatisch wat het moet doen.
Soms hapert het en dan wordt het spannend.
Het kan zijn dat de situatie te nieuw is waardoor het kind zijn houvast kwijt is.
Misschien ervaart het kind geen steun doordat er geen vertrouwde figuren in de buurt zijn.
Het kan ook zijn dat het kind zich plotseling realiseert dat het zich in een situatie bevindt die anders is dan verwacht.
Wanneer een kind in een situatie terecht komt waar geen veiligheid wordt ervaren, ontstaat spanning
Spanning wordt altijd eerst in het lijf ervaren.
Ervaring opdoen is cruciaal
Als je er zo over nadenkt is het een wonder dat onze kinderen over het algemeen zo onbevangen in het leven staan.
Tenslotte zijn er vele momenten op een dag die spanning veroorzaken waarbij kinderen zich onveilig voelen.
Want:
- Er is plotseling een raar geluid
- Waar komt die lichtflits vandaan?
- Er loopt zomaar een beest op je af
- Wat zoemt er rondom je hoofd?
- Ze willen niet met je spelen
- De vorige keer werd de juf boos op je
- Meester schreeuwt soms zo hard
- Die regen op je hoofd voelde heel naar
- Vorige keer wist je tijdens de toets ook niet meer wat je moest invullen
Hoe ouder een kind wordt, hoe meer ervaringen op de harde schijf worden gezet. Die ervaringen geven zowel positieve als negatieve feed back en het is cruciaal hoe de harde schijf van het kind wordt aangevuld.
Hoe meer ervaring, hoe meer zelfvertrouwen want alleen door te doen wordt de harde schijf gevuld en kan vertrouwen en zelfvertrouwen ontstaan
De rol van volwassenen
In een perfecte situatie zijn er volwassenen om het kind heen die woorden weten te geven aan spannende ervaringen van het kind.
In een perfecte situatie hebben die volwassenen bovendien bewustzijn over hun eigen gewaarwordingen en hoe ze die vertalen naar zichzelf, de situatie en het kind.
In ongunstige situaties brengen volwassenen hun eigen emoties over wat er gaande is over op hun kind door heftig te reageren. Of zij stellen het kind gerust met woorden terwijl het kind vooral hun angst, boosheid of verdriet waarneemt. Deze dubbele boodschap maakt het kind in in de war want wat is waar?
Hoe vertaal je ervaringen
Je kunt je voorstellen dat het heel veel uitmaakt op welke manier de ervaringen worden opgeslagen op de harde schijf. Al die dagelijkse ervaringen die spanning opleveren kunnen zowel negatief als positief worden opgeslagen.
Want:
- Is een geluid iets om bang voor te zijn of is het interessant om te ontdekken wat het is?
- Is een lichtflits gevaarlijk of een natuurverschijnsel of een spel met een lichtknopje?
- Is een dier eng of leer je hoe je het kunt benaderen?
- Ben je bang geprikt te worden of kun je rustig blijven zodat het zoembeest weer wegvliegt?
- Vinden ze je stom of hadden ze gewoon andere plannen?
- Is juf altijd boos op je of deed je iets wat niet mag?
- Ben je bang voor het geschreeuw van meester of heeft hij een harde stem als hij iets niet wil?
- Word je bang voor regen of vind je het geluid niet fijn en ontdek je hoe het beter wordt?
- Heb je faalangst of had je de vorige keer bij de toets gewoon pech?
Spanning wordt snel angst
Zo bekeken lijkt het inderdaad een wonder zoals (gelukkig) zoveel kinderen onbevangen ervaringen opdoen en daarmee zelfvertrouwen leren
Waarschijnlijk profiteren kinderen er ook van dat veel volwassenen om hen heen bereid en in staat zijn hun ervaringen woorden te geven die ervoor zorgen dat hun harde schijf positief wordt gevuld.
Zodat ze bij een volgende en zelfde soort ervaring met open ogen en nieuwsgierige houding in de situatie durven stappen waardoor er weer een extra deeltje positief zelfvertrouwen wordt aangevuld
Waar spanning geen positieve vertaling krijgt en uitgedaagd wordt om de situatie aan te gaan, ontstaat meer spanning.
Meer spanning leidt tot angst. Angst leidt tot vermijding die weer meer spanning oproept,. Meer spanning geeft extra angst geeft die meer vermijding geeft. Zo wordt de cirkel van spanning, angst en vermijding steeds groter
Leer een kind zichzelf geruststellen
Wil een kind leren omgaan met spanningen die iedere dag om de hoek loeren, dan is er dus een kalme volwassene nodig die zijn wereld vertaalt in begrijpelijke brokken zodat de harde schijf niet op tilt slaat.
Na verloop van tijd zal een kind zelf zijn wereld overzichtelijk moeten maken en moeten leren vertrouwen op een veilige wereld.
Een veilig geformatteerde harde schijf zorgt ervoor dat een kind zich veilig en vol zelfvertrouwen in de wereld kan bewegen
Komt een kind in een spannende situatie en heeft het voldoende geruststelling en positieve vertalingen meegekregen van de volwassenen om hem heen, dan is het kind in staat om zijn spanning te reguleren.
Het kind kan zichzelf geruststellen, aanwezig blijven in de situatie en de juiste keuzes maken zodat overspoeling door angst niet nodig is
Steeds vaker zal een kind merken dat het in staat is zich bewust te worden van een gevoel van spanning en de gedachten die daarbij een rol spelen.
Daarna is het een kwestie van ervaring en blijven oefenen vooral op welke manier het gaat lukken de spanningen en opkomende angsten ‘in control’ te houden
En dat duurt een leven lang…..
En zo lag ik een poosje te mijmeren in die ziekenhuiskamer waarna de injectie gewoon doorging en ik nu vertrouwen moet gaan houden dat het gaat helpen en er geen zwaardere en spannender maatregelen nodig zijn.
Wil jij kinderen en hun ouders helpen bij het ontdekken hoe je samen met hen spanning en angst kunt vertalen zodat akelige vermijdingsreacties achterwege kunnen blijven?
Ontdek in mijn op de praktijk gebaseerde online opleiding ‘Kinderen helpen bij angst en faalangst’ alle ins en outs van angst en natuurlijk vooral de praktische tools om vertrouwen en zelfvertrouwen aan te wakkeren zodat de angst op afstand blijft.
Geef een reactie