Opvoeden is een leerproces. Als het goed is leren ouders al doende hoe ze het moeten aanpakken met hun kinderen.
Niemand weet wat hem te wachten staat als er een baby wordt geboren. Je moet maar afwachten wat het gaat worden en hoe je het gaat fixen met elkaar. Ontelbare factoren hebben invloed op het opgroeiende kind, maar ook op de opgroeiende ouder. En daar sta je (gelukkig) meestal niet bij stil als het voortplantingsvirus bezit van je neemt.
Factoren van invloed op de opvoeding
- Elke partner neemt de invloeden vanuit zijn eigen gezin mee.
- Ieder kind is een nieuwe genetische mix van twee generatielijnen.
- Een kind is gezond of niet…
- Een kind heeft een makkelijk of een moeilijk temperament.
- Ouders kunnen wel of niet goed met elkaar communiceren.
- Ouders hebben wel of niet verschillende standpunten over wat het beste is voor de kinderen.
- Er zijn wel of niet broertjes en zusjes.
- De onderlinge band is warm of afstandelijk.
- Er is wel of niet werk/inkomen/voldoende voorzieningen/geld/etc.
- Er is een steunend netwerk aan familie of vrienden of niet.
- Er vinden wel of niet gebeurtenissen plaats zoals scheiding/overlijden/ongelukken/verhuizingen/etc.
- Enz…enz…enz..
Zo beschouwd is het net roulette en moet je maar gaan afwachten hoe het balletje gaat rollen als er een kind wordt geboren. Er is geen enkele garantie op geluk en voorspoed en ieder gezin moet roeien met de riemen die men heeft.
De opvoed leerschool
Aangezien dus niemand kan vertellen wat voor ieder gezinslid de beste manier van opvoeden is, gaat iedereen aan de slag op de eigen manier. De meeste mensen gaan gelukkig uit van hun gevoel en teren op hun eigen ervaringen vanuit hun eigen gezin van herkomst.
Aangezien we gewoontedieren zijn zullen de meesten van ons op veel hoofdlijnen kinderen op veel gebieden dezelfde opvoeding geven die ze zelf hebben gehad.
En omdat het nu eenmaal zo is dat kleine kinderen alles nog moeten leren, moeten ouders hun daarbij begeleiden.
En let maar eens op: “Jantje, dat mag niet. Pietje, afblijven. Keesje, dat moet zo. ….”.
Duizenden keren hebben we onze kinderen verteld wat ze vooral niet moeten doen en als het meezit vertellen we hoe iets wel moet. Met de nadruk op moet. Miljoenen keren zijn we ongeduldig geweest: “Nou heb ik het al honderd keer gezegd, weet je het nu nog niet?”.
Tegen de tijd dat onze kinderen de pubertijd bereiken beginnen we te onderhandelen. We marchanderen wat af over regels en schuiven steeds een beetje verder op.
Tegen de tijd dat ze de volwassen leeftijd bereiken hopen we dat het “eindproduct” een beetje een verantwoordelijke burger is geworden waar we zo ons best op hebben gedaan.
Maar wat zegt de wetenschap?
Eigenlijk vind ik het een prachtige grap van de natuur dat jonge kinderhersenen een radicaal andere leerstrategie hebben dan kinderen van twaalf en volwassenen. Jonge kinderen leren vooral van positieve feedback (prima gedaan). Maar bij negatieve feedback (jammer, mis) gaan er nog nauwelijks alarmbellen rinkelen. Twaalfjarigen verwerken negatieve feedback juist heel goed, en gebruiken die om te leren van hun fouten. Zo doen volwassen het ook, alleen dan nog een stuk efficiënter.
En hoe deden wij dat ook alweer met opvoeden?
Je verbiedt als de kinderen klein zijn en gaat in onderhandeling als ze groot zijn….
Ik bedoel maar…..
Zou opvoeden dan toch bedoeld zijn als leerproces voor ouders én kinderen? En zouden opa’s en oma’s daarom vaak zo geliefd zijn?
Immers die hoeven niet meer zo nodig en zijn misschien inmiddels zo wijs geworden dat ze merken dat kinderen beter floreren als ze gestimuleerd worden via positieve feedback en dat pubers best wel wat tegengas kunnen gebruiken….
Lees ook: Spreek jij de taal van je kind?
Lees ook: Lang leve de grootouders
Lees ook: Ouderschap is voor de toekomst
Lees ook: Problemen oplossen waar het hoort
Lees ook: Terugkijken op het oude jaar
Lees ook: Leugentje om bestwil
Lees ook: Eruit halen wat erin zit?
Lees ook: Een heilige voor de klas?
Ken je Ik leer leren al?
Wil je een aantal keer per jaar artikelen ontvangen? Vraag de nieuwsbrief aan van de praktijk voor kindercoaching en de opleiding tot kindercoach.
Materialen voor kindercoaching koop je bij Ninico
De illustratie is van Aly Westerhuis
Geef een reactie