Leerproblemen? De kindercoach doet het anders

Als een kind problemen heeft met leren is de eerste actie vaak meer van hetzelfde. Het kind moet een tandje bij zetten en de juf of meester geeft extra instructie. Als er nog meer problemen rijzen wordt er Remedial Teaching ingeschakeld of de Intern Begeleider wordt geraadpleegd. Alles met het doel het kind weer bij de les te krijgen. Gericht op het bijtrekken van het kind op zijn niveau, omdat prestaties makkelijk meetbaar zijn. Vaak constateren alle betrokkenen na een poosje dat het gewenste effect, namelijk het beheersen van de lesstof, uitblijft.
Dan komt de vraag: wat nu?

Waarom presteert een kind niet?

Allereerst is het heel interessant met het kind op onderzoek uit te gaan. Wat doet het kind precies met taal en/of rekenen. Wat maakt dat het kind doet wat hij doet. Als je daar samen naar op zoek gaat komt je “prachtige” ontdekkingen tegen, bijvoorbeeld:

• Ik hoef geen hoofdletters en punten te gebruiken, dat is alleen maar lastig.
• Ik krijg bijles van vier juffen en allemaal zeggen ze dat ik op een andere manier moet rekenen, maar ik weet niet welke manier ik echt moet gebruiken.
• Juf zei: “Je hoeft de nullen niet te gebruiken”. Dat doe ik niet sinds groep 4.
• Als meester uitleg geeft aan de hele klas hoef ik niet op te letten omdat ik mijn eigen leerlijn heb. Meester legt mij nooit iets uit.
• Juf zegt dat domme kinderen niet hoeven te leren.
• enz.

Inmiddels heb ik de meest bijzondere en ongelooflijke verhalen van kinderen gehoord. Kinderen die al jaren niet opletten of hun eigen manieren hebben gevonden omdat ze dat nu eenmaal zo doen. Heel vaak omdat ze naar alle waarschijnlijkheid een boodschap van de juf of meester een keer “verkeerd” hebben opgepikt of geïnterpreteerd.
Omdat niemand in de waan van alledag, ooit een kind vraagt met welke reden en bedoeling hij taal of rekenen iedere dag uitvoert, blijft er een belangrijk terrein braak liggen. Dit is echter het terrein van de snelle winst voor de kindercoach waarin je een kind binnen een half uur aan het rekenen of taal kunt helpen.

Motivatie en faalangst

Een andere belangrijke reden waarom een kind niet presteert is dat het er geen goede reden voor ziet. Een grote categorie kinderen heeft er behoefte aan doelgericht te kunnen werken. Als er kennelijk geen reden is, waarom zou je je dan inspannen. Bovendien zijn er kinderen die ooit het gevoel hadden dat leren voor hen gemakkelijk is en afhaken als het lastiger blijkt te zijn dan aanvankelijk ervaren. Dit kind kan faalangst ontwikkelen en slimme strategieën en redenen bedenken om leren uit de weg te gaan. Het kind noemt het leren onzin, gaat het uit de weg, haakt af en kan niet tegen kritische feedback. Dit kind zet zich volledig vast en is niet open om te leren waardoor nieuwe lesstof geen kans krijgt binnen te komen.
Goed luisteren naar een kind, geeft snel zicht in deze vermijdingsstrategieën. Gepast en met het bewijs van het tegendeel coachen kan helpen om dit kind weer geloof in zichzelf en zijn capaciteiten te geven.
Zonder motivatie en doorzettingsvermogen, zal een kind binnen het onderwijs uiteindelijk niet kunnen slagen. Gek genoeg is juist dit binnen het onderwijs vrijwel nooit een punt van aandacht.

Overtuigingen

Het kan van cruciaal belang zijn om te onderzoeken wat een kind van zichzelf vindt en denkt. Een kind wat zichzelf dom vindt, zal zichzelf en anderen continu deze zelfbedachte waarheid te bewijzen. Het gemiddelde kind bedenkt niet zelf dat het dom is, zich niet kan concentreren, een chaoot is of welk ander etiket dan ook. Wanneer dit maar vaak genoeg rondom de oortjes van een kind zoemt, gelooft het deze waarheid vanzelf en zal het dagelijks bewezen worden. Voorwaar over het algemeen een garantie om onder de maat te presteren.

Concentratieproblemen

Veel kinderen schijnen er aan te lijden, maar wat is eigenlijk een concentratieprobleem? Vaak gaat het onderliggend om motivatieproblemen, aandacht of focus moeilijkheden, organisatieproblemen, problemen met emoties of met de omgeving, faalangst of geen doelmatige aanpak kennen. Het onderzoeken van de kern van de onderliggende storingen is absoluut de moeite waard.

Leerstijl

Ieder mens heeft een eigen leerstijl en is anders georganiseerd. Allereerst heeft een kind het nodig voldoende veiligheid te ervaren voor het überhaupt kan leren. Voor het ene kind is het een noodzaak om het doel van een opdracht te kennen en een ander kind wil drie keer of vaker een instructie horen voor het zich aan een taak kan wijden. Iemand anders heeft het nodig om te overleggen of wil eerst het totaal beeld snappen voor het aan de slag kan. De tegenhanger hiervan gaat direct aan de slag en ziet wel wat hij tegenkomt.
Deze belangrijke verschillen in gerichtheid worden eveneens vaak over het hoofd gezien waardoor het leren in het geheel niet tot stand komt.

Wat doet de kindercoach anders bij leerproblemen?

Een kindercoach gaat niet aan de slag met taal of rekenen voordat het de onderliggende factoren heeft onderzocht. Geen meer van hetzelfde voor de kindercoach, maar onderzoeken welke voorwaarden en belemmeringen er spelen bij het kind ten opzichte van het leren. Daardoor wordt de kern geraakt en zodra deze helder en duidelijk is, kan het echte rekenen en taal opgepakt worden. Dan kan oefenen wel relevant zijn, maar dan weet een kind wat het nodig heeft om te leren. Want ja, hoe je het went of keert, geoefend zal er moeten worden. Het maakt echter een groot verschil of je oefent met lesstof als je weet hoe, wat, met wie en om welke reden. Dan doe je meer dan alleen maar instructies opvolgen zonder dat dit bij je resoneert.

Tijdens de studiedag leerproblemen, hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit hebben we onderzocht waar de kindercoach van waarde kan zijn in het werkveld kind, ouders en school.

Angelique, Anja, Anna, Arianne, Bernadette, Brenda, Chantal, Dingena, Erica, Erna, Gonnie, Ingrid, Lena, Loes, Mariette, Martine, Monique, Nynke, Roelina en Sanja hebben zich tijdens deze studiedag gebogen over alle facetten van leren. Zij kunnen weer nieuwe handvatten in praktijk gaan brengen.

Lees ook: Leren en leerproblemen
Lees ook: Goh… ik kan rekenen
Lees ook: Concentratieproblemen bestaan niet
Lees ook: Ieder kind kan leren
Lees ook: Onderwijs…., een nachtmerrie?
Lees ook: Wat is de onderliggende boodschap van de cito-toets?
Lees ook: Ontroerend: meester hoort mij niet

Wil je deelnemen aan de opleiding tot kindercoach, kijk dan op de website .
Wil je op de hoogte blijven van nieuws en artikelen, vraag dan de nieuwsbrief aan.
Mocht je hulp nodig hebben voor je kinderen, neem dan gerust contact op met de praktijk voor kindercoaching.
De illustratie is gemaakt door studio staalkaart