Hersenen van baby’s die tweetalig worden opgevoed, blijven tot een jaar na de geboorte gevoelig voor vreemde woorden. Baby’s die steeds dezelfde taal horen, reageren na een maand of tien amper op woorden en klanken van een vreemde taal. Dit is ontdekt door de Universiteit van Washington. Er is onderzoek gedaan bij kinderen in de leeftijd van een half jaar tot een jaar. Tijdens deze leeftijd stellen de hersenen zich in op geluiden van de moedertaal. Het onderzoek maakte gebruik van hersenscans en de resultaten zijn gepubliceerd in de Journal of Phonetics.
De voordelen van tweetalig opvoeden voor de hersenen.
In de hersenen is te zien dat mensen in staat zijn flexibel te denken. Baby’s die tweetalig worden opgevoed horen dat ieder voorwerp en handeling twee namen heeft. Hun hersenen leren dus heel makkelijk om te switchen en dat is een hele goede oefening voor de hersenen. Aangenomen wordt dat de hersenen van tweetalig opgevoede kinderen langer flexibel blijft op taalkundig gebied. Hoe lang dat duurt is nog onbekend.
Flexibele hersenen en taal
Het onderzoek moet op het gebied van flexibele hersenen absoluut kloppen. Ik merk het dagelijks thuis. Met mijn kinderen spreek ik de Friese taal en tegen manlief spreek ik Nederlands. Hij spreekt Nederlands met de kinderen. Mensen die ons als gezin treffen, zie je met hun hoofd steeds heen en weer schieten omdat wij voortdurend switchen van taal in een gesprek. De verbazing op de gezichten wordt steeds groter, totdat het hoge woord eruit komt met een vraag waar wij mee bezig zijn.
Overigens zal iedere bezoeker aan Friesland dit fenomeen tegenkomen. Onderling wordt er vaak Fries gesproken en bij het richten van de blik naar de vreemdeling, wijzigt de taal ter plekke.
Dat lijkt me voldoende bewijs voor flexibele hersenen.
Bijkomend voordeel wat ik bij mijn kinderen bespeur, is dat ze erg gemakkelijk omgaan met de Engelse taal. Ze beheersen deze ook met gemak. Ik voel het kraken in mijn hoofd als ik snel moet schakelen naar Engels of Duits. De klanken die ik produceer, klinken nergens naar en het kost me erg veel moeite. Tot hilariteit en afschuw van mijn kinderen. Zelf ben ik Fries opgevoed en heb pas op school Nederlands geleerd. Wellicht was het toen te laat om mijn hersenen de benodigde flexibiliteit te geven. Of ik mis ergens een stukje hersenmassa, dat zou misschien ook nog kunnen… :-)
Beeldvorming over taal
In Nederland hebben we te maken met meerdere talen en dialecten die per regio verschillen. Er zijn nogal wat opvoeders die zich schamen voor hun moedertaal en daarom besluiten hun kind op te voeden in de Nederlandse taal. Deze schaamte heeft voor mijn gevoel vaak te maken met mogelijk (minder) kansen op ontwikkeling voor het kind en het gevoel minder intelligent te worden bevonden. Niet dat het helpt want de meeste mensen kunnen feilloos benoemen waar iemand vandaan komt op grond van uitspraak en tongval. En dan zit je alsnog in de hoek van het (voor)oordeel :-)
Ik heb het echt meegemaakt op een bruiloft in het midden van het land waar een jonge studente in opperste verbazing opmerkte dat ze mij kon verstaan en verbaasd opmerkte hoe ontwikkeld ze me vond. Waarop ik mijn verbazing voor me hield en me stilletjes afvroeg hoe ontwikkeld zij eigenlijk was.
Welke opvoedtaal ga je kiezen?
Taal is emotie. We zullen niet voor niets spreken over moedertaal. Dat woord alleen al geeft aan dat het iets te maken heeft met wortels en achtergrond. En vanuit het systemisch/contextueel denken weten we hoe belangrijk het is om trouw te kunnen zijn aan je achtergrond en wortels. Taal hoort daar absoluut ook bij. Als je niet trouw kan zijn, komt er altijd een moment dat je geconfronteerd wordt met je achtergrond. Denk maar aan emoties. Mensen die boos worden of erg verdrietig zullen dit vaak uiten in hun moedertaal. Wanneer mijn schoonmoeder het echt had gehad, kwam er onvervalst Stadsfries uit haar mond. Een signaal dat het menens was.
Regelmatig hoor ik ouders met een Friese achtergrond hun kinderen in het Nederlands opvoeden. Zij denken vaak hiermee hun kinderen meer kansen te geven op school. Deze ouders praten dan onderling in het Fries waarmee ze voor mijn gevoel de kinderen buitensluiten door middel van de taal.
Ik ben, nu ik over het onderzoek over flexibele hersenen en taal heb gelezen, wel benieuwd hoe het zit met de hersenen van deze kinderen. Zou bij hen ook de flexibiliteit afnemen na een jaar of zouden zij doordat ze hun ouders nog onderling horen praten in een andere taal, ook nog kunnen profiteren van meertaligheid in het brein?
Daarnaast ben ik wel benieuwd hoe kinderen het ervaren als hun ouders letterlijk een andere taal spreken. Daar zou ik ook nog wel eens een onderzoek over willen zien. Ik vrees alleen dat dit niet zichtbaar zal zijn in het brein omdat het zich meer afspeelt op het emotionele gebied van erbij horen.
Lees ook: De spraak-taal ontwikkeling van je kind
Lees ook: Tweetalig opvoeden: glaasje wind
Lees ook: Nadruk op rekenen en taal helpt niet
Lees ook: De aard van het beestje
Lees ook: Het effect van slim taalgebruik
De praktijk voor kindercoaching werkt samen met kinderen en hun ouders om oplossingen te vinden die passen bij de eigen situatie. Tijdens de opleiding tot kindercoach leert de cursist welke methodieken behulpzaam zijn bij verschillende problemen.
Nieuwsbrief ontvangen? Vraag hem hier aan.
