We tobben wat af met de kinderen

Zo om de zoveel tijd komt er weer een nieuwe stroming op gang in opvoed en onderwijsland. De laatste jaren komt er een vloedgolf over ons heen:

• Straffen en belonen mag niet meer
• Leerkrachten moeten weer de regie krijgen
• Ieder kind moet tot zijn recht komen

Deze drie ingrediënten komen bijna overal terug waarbij het individuele kind en zijn (talent) ontwikkeling de absolute prioriteit krijgt. Want als een kind gelukkig is, worden we allemaal gelukkig.

Waar zijn we allemaal mee bezig??

De afgelopen jaren zijn er achter elkaar allemaal programma’s bedacht om ervoor te zorgen dat kinderen maximaal kunnen presteren en zich kunnen ontwikkelen tot sociaal-emotionele en intelligente wezens.

De prestatiedruk was er eerst: Ieder kind naar een zo hoog mogelijke opleiding en om daar te kunnen komen dient de cito-score ieder jaar verhoogd te worden. Vanaf groep 1 hebben we nu alle kinderen in kaart en zijn leerkrachten langzamerhand uitstekende boekhouders geworden en ware strategen in het produceren van behandelplannen.

Helaas lijken de kinderen zich er niets van aan te trekken, sterker nog er blijken steeds meer kinderen uit te vallen binnen het onderwijs. Niet alleen op intellectueel niveau, gezien de problemen die juist de hoogbegaafde kinderen treffen, maar vooral op sociaal emotioneel niveau. Pesten is nog nooit zo’n groot thema geweest en (hoog) gevoelige kinderen stuiteren thuis alle kanten op of kruipen in een hoekje.

Thuis weten we het ook niet meer lijkt het wel. De nanny bleek geen profeet met het strafstoeltje en het aantal depressieve kinderen stijgt steeds meer. Leerproblemen en gedragsproblemen nemen steeds grotere vormen aan en ouders zijn massaal op zoek naar hulp.

De afgelopen 5 jaar stegen de wachtlijsten bij jeugdteams explosief en er is bijna geen kind meer te vinden die nog niet heeft deelgenomen aan de kanjertraining, rots & water, sociale vaardigheidstraining of talententraining.
En toch helpt het allemaal niet lijkt het wel…..

Tegenreactie?

Het lijkt wel alsof we massaal aan het doordraaien zijn. Ouders voelen werkdruk en stress om alle ballen in de lucht te houden en kinderen bewegen daar op mee. De eisen en verwachtingen die aan kinderen worden gesteld, lijken steeds hoger te worden want niemand wil de boot missen. Want stel je voor dat je kind zijn talenten niet kan waarmaken….
Het onderwijs hobbelt mee en doet zijn best aan alle eisen te voldoen door een overmaat aan programmering en meetbare gegevens.

Zucht…..

En die zucht slaken velen tegenwoordig en daaruit ontstaan weer nieuwe visies en programma’s. Zucht….. want ik zie weer allerlei andere moeten’s ontstaan. En al die nieuwe ‘voorschriften’  lijken verdacht veel op de oude maar dan nog meer gericht op het individuele kind met meer druk op de leerkracht en de ouders. Het moet allemaal anders en de volwassenen moeten het doen.

De volwassenen moeten het doen of….. hoeven ze alleen maar te zijn……?

De nooduitgang?

Ik zie allerlei prachtige berichten en artikelen langskomen hoe we nog beter ervoor kunnen zorgen dat onze kinderen en de klassen gelukkiger worden. Allemaal artikelen waar ik volmondig JA op kan zeggen.

Alleen het schuurt wel een beetje want WE moeten het weer helemaal anders doen, omgekeerd aan wat we deden en nog meer gericht op het kind.

Het lijkt wel alsof we niet meer durven te vertrouwen op de levensloop waarin er vroegbloeiers en laatbloeiers zijn. Kijk maar naar de natuur waarin alles precies zijn eigen ritme volgt, altijd precies goed en op het juiste moment.

Zou het komen doordat we zo ver van de natuur en zijn processen af staan dat we van alle kinderen vroegbloeiers willen maken en bang worden voor laatbloeiers?

De opleiding tot kindercoach start ik met de vraag om eens te reflecteren op wie er voor jou belangrijk was als kind. Daar komen prachtige verhalen uit. De kern van alle verhalen is dat er in ieders leven iemand was die belangrijk was zoals een opa, buurvrouw, leerkracht, tante, ouders van vrienden of een dier.

Het meest kenmerkende van al deze personen was dat deze belangrijke mensen gemeen hadden dat ze ons als kind in onze waarde lieten en dat we mochten zijn wie we zijn.

En dat is wat we voor mijn gevoel in onze ijver een beetje zijn kwijtgeraakt. Om een kind te zien, te horen, te erkennen en te kunnen laten zijn wie het is, is het nodig dat we eerst ons authentieke zelf zijn. Pas op afstand daarna is het belangrijk wat we in de aanbieding hebben qua methoden en technieken.

Zou het zo zijn dat we in deze tijd eigenlijk op zoek zijn naar de basis van wie we zijn en wat we als mens hebben te bieden? En dat we niet zo goed meer weten waar onze eigen kern en basis is gebleven en daarom onze toevlucht (moeten?) zoeken in allerlei behandelplannen, technieken en methoden?

Ik durf de stelling wel aan omdat ik het honderden keren in mijn praktijk en in de opleiding tot kindercoach heb gezien. Als we als ouders, leerkrachten en hulpverleners eerst en vooral onszelf durven zijn en van daaruit het kind (er)kennen, dan gaat het kind zich automatisch openen voor de lessen die we hebben te bieden. Niet eerder en niet later.

Het allermooiste is dat het al heel lang wetenschappelijk is bewezen dat slechts 15 % van effectieve hulp gebaseerd is op methoden en technieken en de overige 85% gaat over de helper en degene die wordt geholpen.
Bovendien weten we langzamerhand echt wel dat de zogenaamde moeilijke kinderen omdraaien als een blad aan de boom als we de moeite nemen om te luisteren en te zien….

Dus ik stel voor alle nieuwe pedagogische vloedgolven over te laten komen en bij iedere nieuwe methode eerst contact te maken met onszelf en het kind voor ons en van daaruit het kind helpen zijn hele wereld te zien en in die wereld te leren bewegen met respect voor zichzelf waardoor het automatisch respect voor de ander heeft.
De wereld veranderen begint nog steeds bij je authentieke zelf :-)

Lees ook: Luikjes openen bij kinderen
Lees ook: Hoe wil je als ouder worden herinnerd
Lees ook: 9 misvattingen over kindercoaching
Lees ook: Stop met straffen
Lees ook: Een heilige voor de klas?
Lees ook: Is leren een nieuwe vorm van kinderarbeid?
Lees ook: Kunnen kinderen leven vanuit hun hart?
Lees ook: Gun een kind zijn ellende