Gun een kind zijn ellende

Ieder huisje heeft zijn kruisje. En zoals de oma van een collega zei:

“Gooi je kruis met die van anderen op een hoop en je zult beleven dat als je mag kiezen, ieder uiteindelijk zijn eigen kruis uit de grote hoop haalt.”

Als je hier even over nadenkt zal je merken dat deze uitspraak klopt. Ieder mens is gewend aan zijn eigen sores en zou, als het er op aan komt, niet graag ruilen met het leven van een ander. De vraag is: Wat betekent dit voor de opvoeding van kinderen?

Overal is er wel wat

Iedere leerkracht die een aantal jaren ervaring heeft, heeft het allemaal al eens meegemaakt in de klas. Het ene kind wordt ziek en wordt opgenomen in het ziekenhuis, het andere kind zijn ouders gaan scheiden, een opa, oma, vader, zusje of het konijn gaat dood, kinderen gaan verhuizen, er komen stiefouders en er zijn feestjes te vieren en kinderen moeten van school omdat ze door een stoornis niet in het gewone onderwijs kunnen blijven.

Er is geen enkel leven wat gelijk blijft. Veranderingen, of ze nu leuk, verdrietig of gelukkig zijn, zijn een onderdeel van iedere dag. Iedere minuut kan er iets ten goede of ten kwade veranderen.

Hoe ga je om met de gebeurtenissen in het leven?

Ouders zeggen tegen een kind als er iets niet lukt: ” Jij bent niet zo goed in taal, maar kan wel prachtig tekenen”  Daarmee willen ouders graag verzachten en een kind uitleggen dat niet alles perfect is en dat talenten nu eenmaal verschillend verdeeld zijn. Veel kinderen kunnen hiermee uit de voeten. Juist door het zich vergelijken en meten met anderen, leren ze zichzelf kennen. Ze kunnen feeling krijgen met hun capaciteiten en deze inzetten als het nodig is.

Als er nare gebeurtenissen plaatsvinden zoals ziekte, verhuizing of overlijden heeft een kind een bepaalde weerstand nodig om hiermee te leren omgaan. Het helpt als er een steunende en bemoedigende volwassene in de buurt is om het kind uit te dagen zijn dagelijks leven op orde te krijgen en te houden. Met behulp van zijn ouders kan een kind leren weerbaar te zijn. Weerbaar voor de gebeurtenissen uit het leven zelf en leren daar een antwoord op te hebben.

Wat doen ouders voor kinderen?

Regelmatig zie je dat ouders kinderen beschermen voor ieder valpartij en nare ervaring. Onze regering doet hier dapper aan mee door steeds extremere beschermingsmaatregelen vast te stellen. Uiteindelijk is dit niet zozeer ter bescherming van het kind, als wel ter voorkoming van claims. Het lijkt wel alsof we met z’n allen niet meer in staat zijn om domme pech te aanvaarden en verwerken.

Voor kinderen betekent dit dat ze steeds minder ervaring met frustratie opdoen. Een jong kind wordt al opgevangen voor het valt, krijgt het speelgoed waar het naar wijst en door stelselmatige buikpijn overweegt mama haar baan op te zeggen omdat het kind niet naar school durft. Ouders gaan niet meer uit eten omdat kinderen zich dan vervelen. Veel ouders geloven dat hun kinderen gelukkig moeten zijn en spannen zich daarvoor tot het uiterste in, maar is dat eigenlijk wel zo handig?

Wat als kinderen gelukkig moeten zijn…

Natuurlijk zien we ieder kind graag gelukkig en hopen we dat het goed in zijn vel zit. Het is echter maar de vraag of het kind als volwassene hier zo veel aan gaat hebben. Het leren omgaan met frustratie, angst, verdriet en boosheid op jonge leeftijd zou een aantal jaren later wel eens heel gunstig kunnen uitpakken voor een kind op weg naar volwassenheid.

Immers een peuter met zijn “UuuHH, UHH”  en zijn wijzende dwingende vingertje is nog wel grappig, maar als 8-jarige wordt het al minder en als 16- jarige puber wil je deze dwingelandij liever helemaal niet meemaken.

Wanneer een kind al jong leert zijn wensen te verwoorden en leert omgaan met uitgestelde aandacht en zo nu en dan een duidelijke NEE, kan hem dat later in zijn leventje veel opleveren.

Hoe gezond en leerzaam kan het zijn als je jonge kind totaal gefrustreerd of verdrietig leert dat het over gaat en dat het daar zelf de belangrijkste stem in heeft. Hoeveel voordeel kan een kind hebben als het zelf manieren leert ontdekken om zich weer goed te voelen, dat het zijn behoeften kan leren verwoorden en kan vragen om positieve aandacht. Hoe helpend kan het ook zijn dat een kind leert omgaan met NEE en met weigering en de boosheid en frustratie die daar uit voortkomen.

Hoe nuttig kan het zijn dat een kind zijn huiswerk zelfstandig doet en daardoor leert plannen en organiseren. Wat leert een 14-jarig kind als zijn ouders steeds zijn huiswerk maken en hem helpen? Wat moet dit kind als hij stage gaat lopen en een baan heeft?

Dus ouders..

Ga je kind flink frustreren door zijn wensen regelmatig niet in te willigen, stel je kind eisen aan zijn gedrag en  zorg ervoor dat je kind flink boos op je wordt. Hier wordt je kind sterk van. Als het boos op je is, leert het dat het opkomen voor zijn behoeften het waard is om voor te strijden. Het leert tevens dat zijn ouders veilig zijn. Je kunt immers boos zijn, schreeuwen en huilen en ze lopen niet van je weg. Het kind krijgt een duidelijk kader en daarbinnen is het vrij.

Dit betekent dus niet dat ouders hun kinderen laten vallen. Nee, juist het omgekeerde! Ouders gunnen hun kind hun ellende. Ze leren het aan te zien dat hun kind niet gelukkig is en stimuleren het om in actie te komen om zich beter te voelen. Ze steunen hun kind in het vinden van oplossingen voor de moeilijkheden en leren hun kind woorden geven aan hun behoeften en gevoelens. Maar misschien leren ze nog wel meer aan hun kind te vragen om dat wat het nodig heeft en netjes dank je wel te zeggen als het gekregen heeft wat het graag wilde.

En geloof me: Ieder huis heeft zijn kruis, overal is er wel wat en ik geloof er heilig in dat ieder kind precies die eigenschappen heeft om zijn eigen kruis te dragen. En hoe meer wij als volwassenen het kunnen verdragen dat het kind worstelt met het tillen van zijn kruis, hoe sterker het kind wordt. Net zolang tot het fier rechtop de wereld met open blik tegemoet treedt. Het kruis is dan geen last, maar heeft steun gegeven en biedt bescherming tegen de stormen van de toekomst.

Lees ook: Hoe een puber zich sterk voelde
Lees ook: Emotioneel puin ruimen
Lees ook: Zeg eens dank je wel
Lees ook: Smalle schouders van een sterke meid
Lees ook: Een kasteel voor kwetsbare kinderen
Lees ook: Opvoed illusie: ouders op één lijn
Lees ook: Sta je voor, achter of naast je kind?
Lees ook: Is je kind een paard of een ezel?