Vaders, wat moet je ermee?

Het is toch wat met vaders en kinderen. Ieder mens heeft te dealen met zijn vader, of die er nu wel of niet is. Op een dag kom je hem tegen.

Ze mochten hun vader niet meer zien

Ik dacht aan de twee zusjes die hun vader al jaren niet hadden gezien omdat hun ouders ruzie hadden. Toen ik herinneringen met ze ophaalde, straalden ze en werden ze steeds enthousiaster. Ze vertelden over een pappa die grapjes maakte. Die hen naar school bracht en hen ’s avonds voorlas.

Nu was pappa een monster. Volgens mamma zou hij niet goed voor hen zorgen. Het was zijn schuld dat zij het nu zo zwaar hadden en dat het zo slecht ging met mamma.

Ze moesten opzouten van hun vader

Ik dacht aan de jongens die door hun vaders waren weggestuurd. Ze werden het huis uitgezet of genegeerd in huis. Omdat ze te moeilijk waren voor hun vader door opstandig gedrag.

En dan zaten ze voor mij. Intens verdrietig onder hun boosheid. Weggestuurd door hun vader. Te jong werden ze gedwongen de les te leren dat pappa het niet trok. Dat vader niet goed wist hoe hij een vader moest zijn. Dat jij daarom nu moet leren dat je oké bent.

Hij moest de beste zijn

Ik dacht aan de vader en zijn zoon. De vader die vóór alles wilde dat zijn zoon de beste zou zijn. De vader met zijn flitsende carrière die met middelmaat niet tevreden was. Het jochie wat in vaders ogen te zwak was en te snel opgaf.

Van mij wilde vader de antwoorden en de hulp om van zijn zoon een man te maken. Hij kreeg van mij eerst een paar vragen: ‘Voor wie werk jij zo hard?’
‘Wat moet jouw zoon goedmaken voor je?’
‘Wie vindt dat jij geslaagd bent als je zoon geslaagd is?’

De alleenstaande moeder die door haar vader in de steek gelaten was

Ik dacht aan de moeder die het zo zwaar had. Drie kinderen van even zoveel mannen. Kinderen die haar uitdaagden. Haar neiging om steeds weer een ‘foute’ man binnen te halen die haar toch weer in de steek liet. Wat was ze dapper aan het vechten voor haar kinderen.

Ik vroeg haar naar haar vader. Hij was de eerste man die haar in de steek had gelaten. Het besef dat zij niet belangrijk genoeg was geweest voor hem om in contact te blijven, maakte haar intens verdrietig. Boos vertelde ze dat hij alleen maar geld had gegeven. Wat een verschil maakte het toen we tot de conclusie kwamen dat geld ook liefde is. Als al het andere niet kan stromen, kan geld toch een blijk van liefde zijn.

Al die kinderen en al die vaders

Ik dacht aan al die zinnetjes die voorbij waren gekomen in mijn werk als jeugdbeschermer, als coach en opleider. Zomaar een paar woorden, maar vaak met zoveel lading.
‘Mijn vader wil dat niet.’
‘Mijn vader heeft ook faalangst.’
‘Hij is een klootzak.’
‘Hij kijkt altijd zo boos.’
‘Hij wil dat ik gymnasium doe.’
‘Ik mis hem zo.’

Al die zinnetjes, vaak als een tussenzin uitgesproken, maar o zo belangrijk. Die korte zinnetjes met een mening of een feit over de vader. Zo’n zinnetje waar vaak de pijn van een heel leven in zit. Wat heb ik ze veel gehoord en ze schieten nu allemaal door mijn hoofd.

De Vaderfactor

De reden dat al deze kinderen en volwassenen opploppen in mijn hoofd heeft te maken met het boek De Vaderfactor van Stephan B. Poulter. Vanaf de eerste bladzijde kan ik niet anders doen dan knikken. Het hele boek door blijft ‘o ja, zo werkt het precies’ steeds door mijn hoofd spoken.

‘Als je vader is overleden dan betekent dat niet dat de gevoelens over die relatie ook dood zijn. Veel van de belangrijke relaties in ons leven zijn tijdloos. We dragen de invloed van die relaties mee in onze gedachten en in ons hart.’

‘Mensen onderschatten doorgaans hoeveel invloed hun vader op hun leven heeft.’

Als je een beslissing moet nemen, hoor je in gedachten je vader. Hetzelfde gebeurt als je iets doet waarvan je vroeger van je vader op je kop kreeg. Of juist als je een compliment kreeg. Het maakt daarbij niet uit of je 8 bent of 84.

Soms wil ik wel schreeuwen

Wanneer gescheiden ouders mij vertellen dat hun kinderen geen behoefte hebben aan de andere ouder, voel ik me zo machteloos. Hoe kan ik deze ouders duidelijk maken dat ieder kind beide ouders nodig heeft voor zijn ontwikkeling? Vooral voor zijn toekomst. In het boek komt het pagina na pagina naar voren:

‘De afwezigheid van vaders is doorgaans met name voelbaar als het zaken betreft zoals arbeidsethos, ambitie en relatie tot leidinggevenden. Vaders zijn belangrijk voor hun kinderen en kinderen hebben een natuurlijke behoefte aan betrokkenheid van hun vader bij hun leven.’

‘De realiteit is dat alle zonen en dochters een relatie willen met hun vader. We moeten erkennen dat we behoefte hebben aan een emotionele band met onze vader. Er ontstaat een leegte als we deze natuurlijke impuls negeren.’

‘We verlangen allemaal naar de goedkeuring van onze vaders, ongeacht onze leeftijd. Goedkeuring is een onderdeel van onze psychologische verbondenheid en maakt van nature deel uit van de dynamiek tussen vader en kind.’

Veel en vaak heb ik met kinderen en volwassenen gesproken die ergens vastliepen door een gemis aan hun vader. Dat wat er niet is, krijgt zoveel extra lading. We ontnemen kinderen de kans om heel te zijn als ze hun vader niet mogen ontmoeten, hoe onpedagogisch hij ook is.

Je vader, wat moet je ermee?

Ik denk terwijl ik verder lees in het boek ook regelmatig even aan mijn vader. Ik herinner me hoe moeizaam die relatie soms was. Ik lees over vaderschapsstijlen, over aanwezige en afwezige vaders, over de regels van vaders en hoe je dat allemaal meeneemt in je volwassen leven.

De Vaderfactor is een boek dat iedereen zou moeten lezen. De invloed van vaders en hoe veel impact dat heeft op je leven, komt prachtig aan bod in het boek. Ik kom de voorbeelden dagelijks tegen in mijn werk. Ik hoop dat ik nog vaak verbindingen mag blootleggen in de liefde tussen vaders en kinderen. Hoe die liefde er ook uitziet, hij is er. Kinderen mogen leren hoe ze deze liefde kunnen duiden in hun eigen leven. Hoe mooi is het, dat ik hierin een vertaler mag zijn?

Dit artikel verscheen in de weekendbijlage van het Friesch Dablad op 20 juni 2020

Meer artikelen:

Lees ook:  Zijn vaders anders boos dan moeders?
Lees ook:  Vader mag foto’s van kinderen niet publiceren op facebook van rechter
Lees ook:  Gedachten over vaders die hun kind niet mogen zien
Lees ook:  Intertoys en Mc Donald vaders
Bekijk ook:  Wat als een kind altijd de eerste en de beste wil zijn?
Bekijk ook:  Strong willed kinderen
Bekijk ook:  Hoe praat je op een goede manier met je ex over je kind?
Bekijk ook:  Welk type ouder ben jij?