Het schopt en slaat, het bijt, het gilt of gromt, het jengelt of dreint of het slaat speelgoed of meubilair kapot. Ze noemen het flippen, door het lint gaan of uit de plaat gaan.
Boosheid is een thema dat veelvuldig aan de orde komt in de praktijk voor kindercoaching. Niet alleen kinderen kunnen er wat mee, maar ook even zo veel ouders vertellen in de praktijk hoe ze soms tekeer gaan als ze boos zijn. En ze vertellen erbij hoe ze er al dan niet mee omgaan.
Hoe coach je boosheid
Dat wat het meeste opvalt aan boosheid is het zichtbare gedrag. Dat is altijd het begin van de coaching. Daarna is het een kwestie van het inzichtelijk maken van wat er kort vooraf gaat aan de boosheid, de gedachten en gevoelens die een rol spelen en het inzichtelijk maken van de escalatie. Boosheid escaleert altijd, dus dat is een mooi gegeven om uit te diepen.
Met de thermometer in de hand en het gesprek een beetje tussen ouder en kind laten ‘pingpongen’ kom je veel te weten. Je krijgt daarmee een prachtige beschrijving van het patroon van boosheid binnen het gezin.
Als je ook nog in kaart brengt hoe het lichaam reageert op boosheid, welke zaken en personen behulpzaam zijn, maar vooral ook hoe de boosheid gezonder geuit kan worden, heb je grote stappen gezet.
Regelmatig heb ik het meegemaakt dat na een enkele sessie het probleem boosheid binnen het gezin volledig van de agenda verdween. Terwijl het tot die tijd een pittig dagelijks terugkerend fenomeen was.
Maak het zichtbaar en (be)grijpbaar
Het is erg behulpzaam alle stappen met betrekking tot het gedrag, het denken, het voelen, de vaardigheden die al aanwezig zijn en ook de ideeën over wie iemand wil zijn in kaart te brengen. Ouders maken in het bijzijn van hun kind meestal aantekeningen zodat thuis het veranderingsproces verder kan gaan.
Het is nu eenmaal zo dat thuis het echte werk moet gebeuren. Daar gaat verder wat binnen de praktijk voor kindercoaching werd aangetikt.
Ik miste echter een makkelijk overzicht om alles op een rij te houden en ook andere kindercoaches vroegen mij daar regelmatig naar. Daarom heb ik onlangs een handig werk/invul boekje gemaakt dat kind en ouders mee naar huis kunnen nemen. Zo kunnen kind en ouders ook thuis nog verder gaan met het in kaart brengen van het leren uiten van boosheid.
Daarmee is het boekje niet alleen een invulboekje, maar vooral een nadenkboekje om bewust te worden hoe je kunt omgaan boosheid zonder nare bijwerkingen. :-)
Want niet alleen het kind, maar ook de ouder heeft zijn eigen thermometer op het gebied van escalerende boosheid. Dat is ook héél interessant om samen in kaart te brengen.
Vrijwel altijd ‘wint’ de ouder het qua mogelijke stijging van de temperatuur en intensiteit op het gebied boosheid. Voor de ouder is het soms best confronterend te merken hoeveel last een kind kan hebben van de boosheid van een ouder.
Vele niveaus van boosheid
Als een ouder ervoor openstaat is het daarnaast heel vruchtbaar om het in een apart gesprek erover te hebben hoe het kind de ouder spiegelt. Ik stel dan vaak de vraag: “Waar ben jij boos over in je leven?” en “Hoe laat de boosheid van je kind jou in je eigen spiegel kijken?”
Soms ga ik een een gesprek met de ouders nog een paar stappen verder om te kijken hoe in een hele generatie en familie om wordt gegaan met boosheid. Dat maakt dat er vele niveaus zijn waarop je het thema boosheid kunt beschouwen.
Werkboekje “Ik ben boos”
Voor kinderen geldt dat ze als ontwikkeltaak hebben: het leren omgaan met emoties. Boosheid is daarvan een hele belangrijke emotie. Het boekje ” Ik ben Boos” is speciaal ontwikkeld om kinderen en ouders inzicht te verschaffen en een helpende hand te bieden bij deze belangrijke ontwikkeltaak..
Door 14 invulpagina’s wordt duidelijk hoe het zit met alle facetten omtrent het uiten van boosheid, én is er een actieplan gemaakt waar ieder mee uit te voeten kan.
Zodat het schoppen, slaan, gillen, dreinen, huilen en stampvoeten tot het verleden kan behoren en boosheid er gewoon even is en voorbij kan gaan.
Het boekje is voorzien van illustraties door Jan Nicolay en Nynke Beeksma die ook de vormgeving heeft gedaan.
Waar kun je het digitale boekje “Ik ben boos” kopen?
Je kunt het boekje bestellen via de webshop van onze partner Ninico Kindercoachmaterialen.
Klik hier om het boekje te bestellen
Ouders kunnen dit boekje digitaal bestellen, maar ook kindercoaches, leerkrachten en andere begeleiders van kinderen kunnen de PDF bestellen van dit boekje op A5 formaat. Deze PDF kan steeds opnieuw worden uitgeprint. We moedigen kindercoaches en andere begeleiders van harte aan dit boekje mee te geven aan het kind en hun ouders, zodat ze er thuis houvast aan kunnen hebben.
Klik hier om het boekje te bestellen
Auteursrecht: digitale verspreiding is niet toegestaan
De PDF (voor inbinden met nietmachine of voor inbinden met een ringband) wordt via de mail toegezonden na betaling in de webshop en mag onbeperkt in zijn geheel worden uitgeprint en in geprinte vorm worden verstrekt. Op de digitale PDF rust echter auteursrecht: digitale verzending of verspreiding is dus niet toegestaan.
Lees ook: Een heel boos kind
Lees ook: Wel of geen boksbal bij boosheid?
Lees ook: 3 andere manieren in de plaats van een corrigerende tik
Lees ook: Ontspoorde puber na echtscheiding
Lees ook: Kijk in de spiegel bij boosheid
Hallo Tea,
Ik heb het genoegen gehad om met het boekje te werken.
Wat is dat mooi, het jongetje van 7 waar mee ik het boekje samen heb ingevuld besliste om hem met potlood in te vullen, zodat hij het weer weg kan halen als het goed gaat.
Derde keer dat ik bij hem was ( met tussen poses van twee weken) zij hij dat we het druk zouden krijgen die dag omdat we veel zouden gaan gummen.
En tot mij verbazing was dat ook zo.
Hij heeft zelf het boekje vanaf dag een gepakt en bij gehouden.
Hij is zich bewust wat hij nu positief kan veranderen en hoe daar anders op te reageren.
Ook kan hij nu anderen accepteren hoe ze zijn en dat allemaal dank zij jou goede opleiding en je boekje.
Gaaf en bedankt.
Groetjes,Erica.
Ik ben samen met een knulletje jouw boekje “Ik ben boos” aan het doorwerken, dit heeft hem geholpen meer inzicht en controle op zijn boosheid te krijgen. Ook heeft hij ontdekt dat er veel droevigheid onder zijn boosheid zit verstopt, waardoor hij sneller boos wordt. Prachtig toch die innerlijke wijsheid?!
Beste,
Wat raad je aan voor een kind van 5 jaar die met boosheid en woede-uitbarstingen kampt? Een boekje zoals dit is voor hem nog te moeilijk..
Voor een kind van 5 is alles te moeilijk over boosheid omdat het kind te jong is om uit zichzelf boosheid te reguleren. Daar heeft een kind zijn ouders voor nodig. Ouders kunnen het boekje wel gebruiken om inzicht te krijgen in wat hun kind van hen nodig heeft om te kalmeren als het te boos is geworden en hoe te begeleiden en woorden te geven in situaties die het kind nog niet aankan.
Ouders ontdekken dan wat voor het kind nog te moeilijk is en hoe ze het kunnen opvangen als het kind het niet aankan en he ze hun kind door deze situaties kunnen loodsen zonder zelf boos of verdrietig te worden. Dan zijn ze veilig voor het kind en nemen de leiding in de situatie en lern het kind hoe het kan omgaan met teleurstellingen, veranderingen en plotselinge nieuwe situaties .
WOede uitbarstingen zijn de ultieme onmacht en hulpvragen van een kind wat verzuipt in een situatie. Gelukkig kunnen ouders leren dan de leiding te nemen en veiligheid te bieden. :-)
Voor welke leeftijdscategorie (ongeveer) is het boekje bedoeld? Een kind van 4 vereist toch een behoorlijk ander boekje dan een kind van 11.
Ik begrijp uit een reactie dat het voor een kind van 7 goed werkt. Voor welke leeftijden nog meer?
Je kunt het boekje gebruiken voor kinderen vanaf een jaar of 7. Oudere kinderen kunnen het boekje zelf invullen.
Heb je een kind van 4 dan kun je het boekje ook gebruiken, maar dan ben je als volwassene degene die observeert en het boekje kan invullen voor het kind. Het boekje geeft inzicht in het proces van boosheid en dus kun je het als ouders ook gebruiken om te kijken hoe dit werkt bij je kind en je kind kunt helpen om met de boosheid te leren omgaan.
Ik hoop dat diteen antwoord is.
Vanaf welke leeftijd kan ik het boekje gebruiken?
Vanaf 6 jaar kun je er goed mee werken, maar ook met oudere kinderen.
Je kunt samen met het kind de stappen doorlopen die in het boekje staan en het kind kan en mag zelf schrijven of tekenen of gewoon antwoord geven. Je kunt er alle kanten mee op en je krijgt heel veel inzicht in het proces van boos worden bij een kind.
Ik hoop dat dit een antwoord is.
Hallo
is het boekje ook te gebruiken bij een kind met ASS?
Het kind is nu 9 jaar maar op emotioneel gebied jonger.
Dag, Het boekje is uitermate geschikt voor kinderen met ASS omdat het stap voor stap en heel overzichtelijk is.