Een paar moeders reageerden boos op mijn post op facebook. Ik schreef dat eindexamenleerlingen ‘zomaar’ hun diploma kregen. Natuurlijk hadden ze gelijk. Het was ook een beetje kort door de bocht van mij. Er was tenslotte al een paar jaar hard gewerkt.

Het coronadiploma

Een hele generatie leerlingen krijgt dit jaar een bijzonder diploma omdat het schooljaar zo wreed is onderbroken door corona. Alles waar leerlingen hun hele schooltijd naar toewerken, is in één klap verdwenen.

Examenkandidaten missen dit jaar:

  • Het blokken op moeilijke vakken
  • Het hele gezin dat rekening met je houdt
  • De zenuwen die door het fietsenhok gieren
  • De opluchting na het examen
  • En vooral: het wachten op het telefoontje. Gezakt of geslaagd?

Alles foetsie. Door corona.

Het diploma van Twan

Volgens Twan van Dijk, die dit jaar havo-examen moest doen, was het begin van de lockdown best spannend. ‘Niemand wist of je nu moest gaan leren voor het examen of niet. Dat was een stressvolle periode. Ik was hartstikke blij toen ik op het nieuws hoorde dat er geen examens waren,’ zegt hij. ‘Ik stond er goed voor, dus wist al snel dat ik mijn diploma op zak had.’

Inmiddels vraagt hij zich wel af of zijn diploma iets waard is. ‘Ik ben er supermakkelijk vanaf gekomen want ik heb het hele jaar eigenlijk niets gedaan. Ik was van plan me goed in te gaan zetten in de laatste periode voor de examens. Qua tijd en inspanning heb ik nu bijna niets gedaan voor mijn diploma.’

De school als sociale plek

Nu hij al een poos niet meer naar school gaat, merkt Twan pas hoe leuk en hoe sociaal het was. ‘Dat merk je pas als je geen school meer hebt,’ zegt hij. Verder vindt hij deze periode wel ‘chill’.

De zoon van Aleid Bakker heeft het er moeilijker mee. ‘Hij zit niet goed in zijn vel en hij trekt zich terug.’ Haar zoon mist zijn sociale leven op school en bij de sport, merkt ze. ‘Het proces van samen door deze spannende periode heengaan en het samen afscheid nemen van de middelbare school is anders. Ook de hele voorbereiding op de vervolgopleiding en zelfs zijn leefritme is anders. Alles is nu anders.’

Ze maakte zich zorgen over haar zoon, tot hij zei: ‘Het komt goed mam, ik wil gewoon alleen zijn en rust hebben.’ Ze ziet inmiddels dat hij het redt en merkt dat zij moest leren zich minder met hem te bemoeien en hem te respecteren. ‘Het gaat nu best aardig,’ volgens haar.

De consequenties van het coronadiploma

Het leek eerst zo mooi. Je diploma ontvangen zonder de stress en spanning van een examenperiode. Nu blijkt dat het niet alleen maar rozengeur en maneschijn is. Sommige leerlingen moesten op eigen houtje extra leren voor het diploma, zoals de verontwaardigde moeders mij lieten weten. Anderen zoals Twan, vragen zich af hoe de examenperiode geweest zou zijn. De zoon van Aleid voelt zich verloren.

Het diploma in de la

De meeste leerlingen zullen eind dit schooljaar hun diploma ontvangen. Ik hoop dat de scholen de nodige aandacht besteden aan deze belangrijke mijlpaal. Alles wat een diploma-uitreiking zo speciaal maakt, is er niet.

Geen feestzaal en wachten tot jouw naam wordt afgeroepen.
Geen spotlight en persoonlijk applaus.
Geen feestjurk en stropdas.
Geen geroddel over Priscilla en Claudia die natuurlijk weer lopen giechelen.
Geen geknuffel en oh’s en ah’s.

Zelfs geen ellenlange toespraken met gaapmomenten.

Het blijft oorverdovend stil. De maanden van toeleven naar de examens, het wachten op de uitslag, de feesten, de vakanties als afsluiter, niets dan corona zal als herinnering blijven kleven aan dat diploma in de la.

En weer door

Het leven gaat gewoon verder. Twan heeft inmiddels een vakantiebaantje en hoopt straks in Amsterdam een koksopleiding te volgen. Moeder Aleid krijgt langzamerhand meer vertrouwen in haar zoon en ziet dat hij belangrijke levenslessen leert.

‘Als ik over 40 jaar terugkijk op deze tijd,’ filosofeert Twan, ‘mis ik wel alle spannende en mooie rituelen, maar uiteindelijk heeft alleen mijn generatie dit ene speciale diploma.’


Meer artikelen:

Lees ook:  Wat gebeurt er bij examenstress en hoe los je dit op?
Lees ook:  Ouders met examenstress?
Lees ook:  Waarom doen pubers domme dingen?
Lees ook:  Presteren door te concentreren
Lees ook:  De iq-illusie
Bekijk:  Perfectionisme
Bekijk:  Wanneer is gamen niet meer oké?
Bekijk:  Hoe begeleid je je puber voor op het examen?


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)