Wat is dat toch met faalangst.
Links en rechts hoor ik het om me heen en de paniek schiet soms uit de ogen.
Ik merk dat ik er soms een beetje pissed van word.
Niet om het kind wat faalangst ervaart, maar om hoe we geneigd zijn ermee om te gaan, namelijk vooral faciliteren, betuttelen en pappen en nathouden.
Ook ontken ik zeker niet de lijdensdruk die kinderen en jongeren ervaren bij hun faalangst.
Wel heb ik regelmatig de neiging een dringend en pittig schopje onder de meestal prachtig welgevormde kontjes te geven.
Ooit een baby met faalangst gezien?
Laat mij dat dan onmiddellijk weten want dan wordt het tijd dat ik met pensioen ga,
Baby’s doen gewoon lekker hun ding, ze bewegen, kraaien, maken contact als dat voor hen veilig voelt, slapen een poosje en beginnen van voren af aan.
Kom je bij de peuters en kleuters dan wordt het al een ander verhaal.
Vanaf een jaar of drie beginnen dankzij onze verwoestende invloed al tekenen te verschijnen van faalangst.
- Onzekere oogjes als ze niet de goede kleuren zeggen of voldoende letters weten
- Van streek raken als iets niet lukt
- Klagen over buikpijn of hoofdpijn
- Moe uit school komen
- Steeds bevestiging vragen of het goed is
- Niet durven spelen met anderen
- Niet van de glijbaan durven
- Bang zijn om het fout te doen
Hoe interessant is het om te ontdekken dat een baby van vrij ontdekken in de wereld naar een faalangstig peutertje kan transformeren?
Hoe verwoesten wij het zelfvertrouwen van kinderen?
Voor zover ik het heb meegemaakt in de afgelopen 20 jaar zijn wij ouders en professionals een grote oorzaak voor faalangst bij kinderen en jongeren.
Allereerst is er de behoefte aan perfecte kinderen en daarnaast verdragen we het niet als het een kind tegenzit
Om bij het eerste te beginnen: je perfecte kind
Iedere week en vooral in het voorjaar spreek ik leerkrachten van groep 8 die ’s nachts wakker liggen van de lastige gesprekken met ouders omdat hun kind geen vwo advies krijgt.
Vanaf babytijd stimuleren we onze kinderen om het beste uit zichzelf te halen en hun talenten in de wereld te zetten en pushen we hen om de mooiste, de beste en de slimste te zijn.
Want immers:
als je kind het goed doet, maakt hij jou een goede ouder
Stel je voor als je kind niet goed in het plaatje past,
hoe word jij dan door anderen en jezelf beoordeeld op je ouderschap?
Hoe kan het dat we ons laten meeslepen door wensdenken over het beste uit jezelf halen en je talenten ontplooien?
Zeg eens eerlijk: is het jou tot dusver een beetje gelukt om al je talenten in de wereld te zetten en het beste uit jezelf te halen of ben je burn out geraakt van al die ongeschreven regels en wetten om je heen om erbij te mogen horen?
En zeg eens eerlijk: ben je er stiekem en onbewust mee bezig om je kind tot project te maken die alles wat jou niet is gelukt, als opdracht mee te geven?
En zeg eens eerlijk: als jij wilt dat het goed gaat met je kind en dat je kind het beste uit zichzelf haalt, welke druk leg jij dan op hem. Bewust of onbewust?
En zeg eens eerlijk: hoe spiegelt je kind jouw eigen onzekerheid en angst en ga je op de bres voor hem in plaats van je eigen angst te overwinnen?
En zeg eens eerlijk: zie je de werkelijke behoefte tot groei van je kind en vraag je je kind naar zijn mening? En kun je het horen als het niet in je straatje past?
En zeg eens eerlijk: kun je het accepteren en ontspannen als je kind een beetje tegenvalt in het dagelijkse gebruik en zijn talenten die niet zo passen bij je verwachtingen?
Hoe houden we het uit als het een kind tegenzit?
Laat ik eens teruggaan naar die baby die bezig is de wereld te ontdekken.
Talloze keren wiebelt die op zijn beentjes en strekt zijn armpjes uit naar een speeltje.
Gun je die baby nog zijn eigen ontwikkeltijd of overhandig je snel het speeltje en zet je het op zijn beentjes om de eerste stapjes te doen?
Kijk eens om je heen
Welk kind zie je nog worstelen met zijn blokkentoren, met zand, met tientallen keren opstaan en vallen, met krassen op papier, met zichzelf aankleden?
Wat ik merk is dat er continu volwassenen om kinderen heen drentelen die aanwijzingen geven, moeilijkheden weghalen en kinderen niet meer de tijd geven om zelf te ontdekken hoe iets moet en leren doorzetten om iets af te maken.
Wat ik zie en hoor is:
- Als een kind iets fout doet, heel voorzichtig laten weten dat het anders moet om kwetsing te voorkomen
- Extra tijd geven als een opdracht niet af komt
- Het zelf doen als een kind afhaakt bij een opdracht
- Ouders die boos worden als school hun kind onvoldoende aandacht geeft en die exclusiviteit eisen
- Kinderen die geen consequenties krijgen voor fouten die ze maken of gedrag wat niet oké is
Het zal geen toeval zijn dat ik van steeds meer ouders hoor dat het zo zielig is voor hun kind als iets niet lukt, als een kind even niet mee kan doen of wanneer iemand streng moet zijn voor hun kind
En juist als je iets zielig vindt voor je kind, is dit verwoestend voor het zelfvertrouwen van je kind omdat je kind geen krachtige volwassene tegenover zich heeft die de weg wijst en je kind DOOR de moeilijkheden heen loodst.
Integendeel jij verzwakt jezelf en laat je kind geen noodzakelijke ervaringen meer opdoen.
Zelfvertrouwen krijgen door te doen
De enige manier om faalangst af te zweren is ervaring opdoen.
Deze ervaring kan positief of negatief zijn en beide keren is het nuttig.
- Is de ervaring positief dan groeit het zelfvertrouwen want het is gelukt
- Is de ervaring negatief, dan is het een kans om het nog eens opnieuw te doen of de situatie in orde te maken.
- De herhaling of het in orde maken is een ervaring die zelfvertrouwen geeft.
Ongeacht de uitkomst
Bemoei je je teveel met de ervaringen die je kind moet opdoen, dan zal je kind zich naar jouw wensen richten en het opgeven of zich tegen je bemoeizucht verzetten.
Wat je moet hopen.
Want daar krijg je krachtige kinderen van die hun eigen koers willen bepalen.
Faalangst de deur wijzen
Omdat ik niet geloof in faalangst, onderzoek ik altijd wat er precies loos is waardoor een kind of jongere spanning ervaart.
Vaak is dat maar één ding zoals stress voor een toets, angst om het niet goed te doen, angst voor een afwijzing of iets laten mislukken.
De beloning die kinderen en jongeren ervaren voor hun faalangst is dat ze allerlei faciliteiten krijgen waardoor de angst groter wordt omdat iemand het spannende voor hen oplost of weghaalt.
Zo kom ik tegen dat jongeren weer thuis moeten wonen omdat ze niet meer naar college durven of geen examens durven doen omdat het nooit hoefde en er altijd iemand was met voldoende medelijden die de spanningsprikkels weghaalde.
Hoe triest is dat!
Wat er nodig is, is dat je kind of jongere zelf de uitdaging aangaat om dat wat er binnenin hem trilt in de bek te kijken in plaats van de ouder of leraar verantwoordelijk houden voor het falen.
Je faalangst komt niet van je juf of meester, maar komt doordat jij je uit het veld laat slaan door opdrachten die niet lukken en je mogelijke opmerkingen teveel aantrekt.
Als je dan de pech hebt dat je ouders ook uit het lood slaan van de situatie, versterkt dit je gevoel van faalangst.
Hoe mooi zou het zijn als we stoppen met faalangst en kinderen en jongeren die van slag zijn door situaties, helpen de situatie te accepteren én tools geven om zelf ervaringen op te doen, ook al is het moeilijk.
En, echt, ik weet na vele, vele kinderen, jongeren en ouders écht wel dat het niet eenvoudig is.
Ik neem ervaren stress en spanning altijd bloedserieus en weiger tegelijkertijd mee te gaan in medelijden en het weghalen van de moeilijkheden.
De enige weg uit faalangst is het monster recht in de ogen te kijken en te doen wat er moet gebeuren.
Met of zonder zweethandjes en hartkloppingen want die zijn gewoon een signaal dat je leeft en iets spannends aan het doen bent.
Weiger jij ook je te laten beïnvloeden door ervaren faalangst?
Wist je dat ik een zeer uitgebreide en praktische online opleiding voor je hebt om kinderen met angst en faalangst op weg te helpen?
Meld je aan voor deze online opleiding ‘Kinderen helpen bij angst en faalangst ‘ en ontdek gelijk ook hoe je hun ouders helpt krachtig te zijn voor hun kind.
Het is zo praktisch dat je er direct mee aan de slag kunt!
Geef een reactie