Eruit halen wat erin zit?

Het filmpje van een vlinder die uit zijn cocon komt, is prachtig. Wanneer we zien dat een man deze vlinder wil helpen door de cocon vast een beetje open te knippen, vinden we deze man onverstandig. Helemaal als we daarna zien en lezen dat de vlinder niet opgewassen is tegen de stormen van het leven omdat het niet zijn eigen geboorte worsteling heeft kunnen doorstaan.

Na het zien van dit filmpje weten we weer voor een poosje wat belangrijk is.
Tot we ons kind zien worstelen…..

Presteren en gelukkig zijn

In onze huidige tijd wordt presteren steeds belangrijker. Kinderen moeten goede cijfers halen, zich sociaal en emotioneel goed kunnen redden door vriendjes te hebben en zich goed kunnen uiten. Liefst moeten onze kinderen ook nog ergens in uitblinken.

Als onze kinderen gelukkig zijn, zijn wij het ook.

Misschien moeten we dat gaan omdraaien: Als wij gelukkig zijn, worden onze kinderen dat ook.

Dan ontlasten we onze kinderen van de grote opdracht om ons gelukkig te maken en geven we zelf het goede voorbeeld. Bovendien kunnen we dan de verwachtingen aan kinderen bijstellen en wie weet vinden ze dan de ruimte om zich meer te ontwikkelen volgens hun eigen ritme.

Alles heeft een juiste tijd en plaats

De kindertijd is bij uitstek de tijd voor ontwikkeling. Alles wat een kind moet weten, leert het in de eerste vijf jaar van zijn leven. Daarna is het meer uitbouwen van wat in de de basis van die vijf jaar is geleerd. Het lijkt wel alsof wij alles op alles zetten om kinderen in sneltreinvaart door school te loodsen op een zo hoog mogelijk niveau.

Echter als we kijken naar de wereld om ons heen en dan met name de natuur, dan heeft alles zijn eigen ritme. Sommige bomen zijn honderd jaar voor ze ons opvallen en andere bloemen bloeien maar één dag of nacht waarvoor hele volksstammen dan uitlopen.

Het gebruik van meststoffen in de land- en tuinbouw is explosief gestegen de laatste tientallen jaren. Groente en fruit heeft allang de oorspronkelijke smaak verloren. Aardbeien en tomaten zijn groot en waterig. Appels, peren, worteltjes en boontjes smaken lang zo vol niet meer dan 30 jaar geleden of uit je eigen moestuintje. Nadeel uit je eigen moestuin is dat er soms wormen of luizen op je fruit zitten of wat rotte plekjes. Daar kunnen we niet zo goed meer tegen tegenwoordig.

Het lijkt wel of we ook met onze kinderen hetzelfde omgaan als met ons voedsel.

Net zoals in de natuur zijn allerlei methodieken binnen het onderwijs ontwikkeld voor een zo hoog mogelijke opbrengst. Veel kant en klare meetbare technieken zijn ontworpen en wat niet goed is wordt doorgedraaid, cq afgekeurd, en van een stempel voorzien.

We staan er niet eens meer bij stil dat een kind straks een volwassene gaat worden. Als een kind de tijd zou krijgen om rustig in zijn eigen tempo te mogen groeien en ontwikkelen, krijgt het misschien de kans om zijn eigen wormen, luizen en rotte plekken te overwinnen om op de juiste tijd te kunnen bloeien.

Passend onderwijs

Vanaf het consultatiebureau ontvangen jonge ouders legio adviezen hoe een kind het beste kan groeien. Voorschoolse educatie wordt steeds belangrijker om er maar voor te zorgen dat kinderen maximaal kunnen presteren en hoge cijfers gaan halen.

Vaak onbewust doen ouders er nog een schepje bovenop door blij en gelukkig te vertellen dat hun kleuter al kan lezen. Het leren wordt steeds belangrijker en gewoon spelen en ravotten raakt uit de mode. Wil een kind echter blijvend goed zijn leertaken kunnen vervullen, dan is het juist zeer noodzakelijk dat het veel speelt, vooral op de vloer. Daardoor leert het kind belangrijke begrippen om later rekenkundig en taalkundig inzicht te hebben.

De spagaat voor het huidige onderwijs is de steeds groter wordende range aan capaciteiten die kinderen hebben. Van laag begaafd tot hoogbegaafd, van concentratieprobleem tot het saai vinden van lessen, van adhd tot hooggevoelig. En dat allemaal bij elkaar in die ene klas. Het kan niet anders dan dat kinderen daarin tekort komen. En dan vinden wij erg, vooral wij als ouders want we willen dat ons kind maximaal tot zijn recht komt.

Kinderen zijn geen citroenen

Vaak hoor je de hulpvraag: “Er komt niet uit wat er in zit”. We hebben het idee dat het kind meer kwaliteiten en capaciteiten heeft, dan dat het laat zien. En dan komen we in actie. Kinderen moeten extra taken, aandacht en uitdagingen hebben of juist meer oefenen op hetzelfde. Juffen en meesters moet alles op alles zetten om het kind maximaal tot zijn recht te laten komen en het kind moet steeds nieuwe en betere impulsen krijgen zodat er uit kan komen wat er in zit.

Maar kinderen zijn geen citroenen. Je kunt ze niet ongestraft uitknijpen als je er niet eerst voor hebt gezorgd dat ze hebben mogen groeien en ontwikkelen. Wanneer kinderen (te) veel moeten presteren ligt faalangst op de loer.
Hoe mooi is het als kinderen tijdens hun kinderperiode vele ervaringen mogen opdoen. Dat ze zich in de eerste plaats mogen ontwikkelen met een stevige basis en een goed gevoel over zichzelf.

• Hoe erg is het als hoogbegaafde kinderen leren dealen met saai, dat ongeconcentreerde kinderen merken dat ze niet echt vooruitkomen als ze naar binnen of buiten blijven kijken.
• Hoe erg is het als de adhd-er ontdekt welke prachtige talenten en creativiteit hij in zich heeft.
• Hoe erg is het als een kind een jaartje over doet of overslaat? Vanaf de kinder- en pubertijd wachten er nog vele tientallen jaren waarin normaliter hard gewerkt moet worden.

Soms ben ik wel eens benieuwd hoe kinderen van nu over twintig jaar gaan vertellen over hun kindertijd. Welke herinneringen hebben ze en waar zijn ze van gegroeid? Waar zijn ze sterk van geworden?
Of…… gaan ze ons vertellen dat wij ouders en volwassenen hen hebben lopen opjagen om het beste eruit te halen?

We zullen pas over tig jaar weten of wij nu een generatie ouders zijn die de vlinders uit hun cocon snijden of hen de tijd geven om eerst stevig en volwaardig te groeien voor de reis in het leven wordt aanvaard. Het is aan ons om ons nu af te vragen wat wijsheid is om het beste uit de kinderen te halen. Pfooeee…..

Lees ook: Wie heeft de regie in huis
Lees ook: Faalangst veroorzaken
Lees ook: Van betekenis zijn
Lees ook: Loslaten
Lees ook: Bezorgde ouders maken kinderen ongelukkig
Lees ook: De valkuil van geruststellen
Lees ook: Lessen voor ouders
Lees ook: De luikjes dicht bij leren