Over adhd durf je tegenwoordig bijna niets meer te zeggen. De discussie is hier en daar nogal fel geworden en mensen bestrijden elkaar flink. In eerste instantie ging het vooral over wel of niet ritalin of andere medicatie. Sinds het boek van Laura Batstra is verschenen, is er een nieuwe dimensie aan de adhd discussie toegevoegd, namelijk de opvoeding.
Als ik op de social media de discussie zo nu en dan een beetje volg, verbaas ik me er altijd over dat het zo zelden gaat over het kind zelf. En dat lijkt me dan toch wel het allerbelangrijkste, namelijk de vraag: Hoe kan het goed gaan met het kind en wat heeft hij nodig om zich te kunnen ontwikkelen.
De diagnose adhd
Adhd is een zogenaamde psychiatrische diagnose en dit betekent dat je dit label je leven lang meedraagt als een psychiatrische ziekte. Dit betekent nogal wat voor de toekomst van een kind. Het vaststellen van de diagnose gebeurt aan de hand van een aantal criteria. Een kind moet op het gebied van aandacht, hyperactiviteit en impulsiviteit steeds aan minimaal 6 criteria voldoen. Echter deze criteria zijn niet keihard, maar geven een subjectieve beleving weer. Kijk maar eens naar deze criteria:
- heeft moeite om de aandacht bij taak of spel te houden
- lijkt niet te luisteren
- heeft moeite om instructies volledig te volgen
- rent in situaties waar dit ongepast is vaak rond of klautert overal in
- heeft vaak moeite met op zijn/haar beurt te wachten
Je zou in bovenstaande criteria de gemiddelde peuter/kleuter kunnen herkennen. Natuurlijk zijn er meer criteria zoals: “beweegt onrustig de handen of voeten of wiebelt en heeft moeite om taken en activiteiten te organiseren”, die in combinatie met nog meer factoren een diagnose kunnen geven, maar het blijft subjectief. Immers, de ene mens kan veel meer hebben en verdragen van gedrag van kinderen dan de ander.
Daarom is het in ieder geval uiterst belangrijk om een diagnose heel zorgvuldig vast te stellen.
Wat mij betreft is het feit of een kind zich goed ontwikkelt of juist een stagnatie ondervindt in zijn ontwikkeling het allerbelangrijkste criterium. Als een kind zowel op school als thuis vastloopt en ook zijn leertaken stoppen, is dringend ingrijpen gewenst. Met of zonder medicijnen. Voor een stagnerende ontwikkeling van kinderen moet een oplossing komen.
Het gezin
Een kind is deel van zijn gezin en moet het daar zien te rooien. Ouders en kinderen verschillen en hebben verschillende behoeften. In mijn praktijk kom ik dat vaak tegen.
Voor ouders die van nature een aanleg hebben voor een democratisch model en daarin zelf ook zijn opgevoed, is het soms een kleine ramp als ze een kind krijgen die veel behoefte heeft aan structuur, duidelijkheid, korte codes en een duidelijke regie. Hun kind raakt in de war en is vaak op zoek naar de grenzen van veiligheid en vertoont daardoor druk en ongewenst gedrag.
Aan de andere kant zijn ouders die de teugels kort en strak houden weer een hele uitdaging voor kinderen die behoefte hebben aan autonomie en ontdekkingsreizen. Ook deze kinderen gaan een soort van onhebbelijk gedrag vertonen, ook al is dat vaak anders van aard en uiting. In die zin komt het me wel eens voor dat er in ieder gezin wel een kind geboren wordt die aan ouders stevige opvoedvragen stelt.
Als je het hebt over drukke kinderen met al dan niet adhd, is het ook wel eens interessant te kijken waar de aandacht binnen een gezin op gericht is.
Veel ouders moeten werken en dit betekent vaak eens strakke organisatie waar niet ieder kind gemakkelijk in mee kan gaan. Dat kan zorgen voor onrust en een tekort aan zinvolle beweging voor kinderen. Immers, uit bed, naar school, naar bso en dan thuis nog voor de tv of computer geeft in de regel weinig ruimte aan lekker rondzwerven, boompje klimmen, balletje trappen en slootje springen. Allemaal buitenactiviteiten waarmee (stress) hormonen letterlijk verwerkt kunnen worden en hoofden gelucht. Tel daar bij op de juffencultuur en het verbod op enig duw- en trekwerk op de meeste scholen. Dan zou het helemaal niet zo gek kunnen zijn dat sommige kinderen kortsluiting krijgen en “gek” gaan doen.
Waar is het kind?
Een andere vraag die wellicht beantwoord zou mogen worden, is waar de aandacht van het kind wél is. Wanneer ouders gericht zijn op hun werk en ook nog bezig zijn met hun ouders en voorouders, zijn ze niet in het hier en nu. Kinderen zijn altijd loyaal en gericht op de ouders en wanneer ze niet kunnen voelen waar ouders met hun aandacht zijn, kunnen ook zij gaan “wieberen”. Als je de vraag stelt aan kinderen, waar hun aandacht is, zeggen ze regelmatig “bij papa of bij mama”. Wanneer je dan doorvraagt maken ze zich vaak zorgen over hun ouders of over de zorgen die ouders hebben.
Wat heeft een adhd kind nodig
Voor alle kinderen, maar zeker voor kinderen met een diagnose, is structuur en duidelijkheid onontbeerlijk. Dat om te beginnen.
Het kind heeft zelf echter ook zaken te leren en dat kan zijn om leren aandacht te richten, leren zijn mond een poosje te houden of impulsen te beheersen, de zogenoemde uitgestelde aandacht.
Als je met kinderen aan het werk gaat, is het overigens totaal niet meer interessant of een kind een diagnose heeft. De kindercoach kijkt wat een kind heeft te leren en gaat daarmee aan het werk. En dan wordt het weer heel simpel want dan kan je samen een actieplan opstellen. Wat, waar, wanneer, hoe en met wiens hulp gaat een kind leren zijn al dan niet drukke, impulsieve en actieve gedrag, leren ombuigen tot functioneel gedrag. Lekker concreet en duidelijk en met een helder stappenplan. Hele kleine!! stapjes en veel geduld en liefde helpen.
En diagnose adhd? Laten we alsjeblieft stoppen met het bestrijden van elkaar en wie er gelijk heeft. Laten we kijken wat dit ene kind als eerstvolgend kleine stap mag leren en laten we vooral aardig zijn voor ouders!
De studiedag adhd/ass werd gevolgd door: Connie, Nynke, Brenda, Miralda, Martine, Anja, Truus, Loes, Angelique, Marije, Mariette, John, Greetje, Anneke, Simone, Sandy, Gonnie en Lucie.
Lees ook: Zijn er nog gewone kinderen?
Lees ook: Een kind met adhd of autisme
Lees ook: Hoezo zonder rugzak?
Lees ook: Druk gedrag of adhd?
Lees ook: Wat is het effect van labelen?
Lees ook: Een kind met adhd of autisme
Wil je ook de basisopleiding tot kindercoach of een bij of nascholing volgen, lees dan verder op de site voor de opleiding tot kindercoach.
Heb je behoefte aan ondersteuning in de opvoeding van je bijzondere kind, kijk dan of de praktijk voor kindercoaching iets voor je kan betekenen.
Wil je op de hoogte blijven, vraag dan de nieuwsbrief aan. Materialen schaf je aan bij Ninico.
Geef een reactie