Dagelijks zijn er kinderen die hebben te maken met gevoelens van verlies. Kinderen die te maken hebben met een verhuizing, een echtscheiding, de dood van een huisdier of iemand binnen de familie. Soms hebben kinderen al jong meerdere keren te maken met een verlieservaring. Voor de verwerking van deze ervaringen is het van belang dat het kind kan vertrouwen op zorgzame volwassenen in de directe nabijheid. Helaas is het vaak zo dat juist deze volwassenen niet aanwezig kunnen zijn doordat ze in beslag worden genomen door hun eigen verlies.
Hoe merk je aan kinderen dat ze verdriet hebben
Kinderen kunnen heel verschillend op verlies situaties reageren. Het kind kan zijn verdriet heel direct tonen, waardoor het gelijk duidelijk is. Maar het kind kan zijn verdriet ook verbergen. Het verdriet uit zich dan bijvoorbeeld in gedragsveranderingen en/of lichamelijke symptomen. Dit kan zelfs een lange tijd duren waardoor het niet meer opvalt, maar gedragsverandering of lichamelijks symptomen kunnen ook pas na een half jaar gaan voorkomen. De situatie lijkt dan al weer gestabiliseerd voor de volwassenen en dan pas lijkt het kind een reactie te vertonen.
Het is dus belangrijk om alert te zijn op alle gedragsveranderingen en/of lichamelijke symptomen die kinderen tonen.
Hoe kun je een kind steunen in een rouwsituatie
- Een kind moet zelf kunnen bepalen hoe vaak en waarover het wil praten
- Geef het kind niet allerlei adviezen over hoe het zich zou moeten voelen
- Laat het kind merken dat huilen mag, en dat lachen niet ‘verboden’ is
- Heeft het kind groot verdriet, probeer het dan niet met flink troosten in te dammen.
- Laat het kind zich uiten.
Hoe help je het kind
- Corrigeer het kind niet als het op een wat foute of domme manier iets zegt over de verloren persoon. Praat liever met het kind mee en buig de woorden desnoods om.
- Je kunt het kind vragen of het een tekening wil maken of een brief wil schrijven Dat kan een mooie manier zijn. Er zijn echter ook kinderen die geen niets hebben met een brief of tekening.
- Vraag het kind of het iets wil hebben ter herinnering.
- Besteed op bepaalde momenten expliciet aandacht aan bijvoorbeeld een overledene of een vorige situatie, bijvoorbeeld op een verjaardag.
- Probeer er achter te komen of het kind zich op de een of andere manier schuldig voelt.
- Praat open over gevoelens, maar maak er geen zwaar gesprek van.
- Accepteer de wijze waarop het kind omgaat met het verdriet, ook al begrijp je niet alles.
Wat moeten kinderen leren als er een verlies en rouw is
- Kinderen moeten, vaak ongewild en sneller dan gebruikelijk, leren omgaan met verdriet en teleurstelling.
- De realiteit van het verlies of de echtscheiding moeten ze leren ervaren.
- Het kind moet de situatie leren erkennen.
- Omgaan met en herkennen van alle verschillende gevoelens.
- Leren leven met veranderingen en met de herinneringen aan de oude situatie.
- Het vinden van een nieuw evenwicht en opnieuw aangaan van relaties.
Meest belangrijk in een situatie waarin kinderen het moeilijk hebben is een volwassene die een open liefdevolle houding heeft. Een volwassene in de buurt die aanvoelt hoe het met het kind gaat en die ruimte biedt aan de gevoelens van het kind, is een geschenk voor het kind. Dan kan het kind zich op zijn gemak voelen en zich openen. Een gesprek is dan vaak helemaal niet nodig omdat het kind weet dat alles er mag zijn waardoor het kind zich geaccepteerd voelt.
De spreekwoordelijke knipoog is dan meer dan voldoende en goud waard voor het kind. Meer dan woorden ooit kunnen zeggen!
Ellen, Angelique, Liza, Greetje, Jeannette, Ans, Erica, Hilde, Anneke, Marinka, Sietske en Gerda hebben vrijdag 17 juni meegedaan aan de studiedag over het omgaan met emoties als boosheid, angst, rouw, verlies en echtscheiding.
Lees ook: Hoe om te gaan met boosheid
Lees ook: Schuld bij echtscheiding
Lees ook: Prachtige wijze les
Lees ook: De valkuil van geruststellen
Wil je ook de basisopleiding tot kindercoach of een bij of nascholing volgen, lees dan verder op de site voor de opleiding tot kindercoach.
Heb je behoefte aan ondersteuning in de opvoeding van je bijzondere kind, kijk dan of de praktijk voor kindercoaching iets voor je kan betekenen.
Wil je op de hoogte blijven, vraag dan de nieuwsbrief aan.
het is tegenwoordig zo, dat als een van de ouders met het kind naar het buitenland gaat, de andere ouder een schriftelijke toestemming met handtekening moet meegeven aan de andere ouder. Dat wat betreft het praktische gedeelte.
Het belang van het kind staat altijd voorop. Mijn kind gaat dus gewoon met zijn vader en zijn nieuwe gezin op vakantie en ook met mij. Ik ga nog een weekje alleen op vakantie en dan is mijn kind ook bij zijn vader.
Dat de vakantie met vader langer duurt en met meer luxe is omgeven, is inderdaad even slikken. Makkelijk is het allemaal niet, maar als mijn zoon bruinverbrand en vrolijk terugkomt en het naar zijn zin heeft gehad, ben ik tóch blij voor hem. En als wij daarna met zijn tweetjes in het gratis huisje aan zee zitten ( dankzij oh zo lieve vriendin!) maken we er samen een leuke week van – en geef ik stiekem toch meer geld uit dan eigenlijk kan :-) – en geniet ik er met volle teugen van!
Ik zou graag het e-boek kindercoaching willen ontvangen.
bij voorbaat dank,
B.Kuitenbrouwer