De opleiding tot kindercoach begint met het plaatsen van de pedagogiek en de orthopedagogiek in een cultuur-historisch perspectief, waarbij ik de cursisten uitdaag om zich bewust te worden van de eigen visie op opvoeden. Naar mijn bescheiden mening is er in onze huidige tijd een grote behoefte aan een evenwichtige, nuchtere visie op alles wat te maken heeft met de ontwikkeling van kinderen.
Zo nu en dan krijg je het idee dat kinderen en ouders worden neergezet als machteloze, onkundige en onhandige individuen. Het ene wetenschappelijke onderzoek bewijst nog beter hoe beroerd kinderen er voor staan dan het andere.
Hoe staan we ervoor?
Zoals gewoonlijk krijgt slecht nieuws het meeste aandacht en lijkt het soms alsof er geen gewone gezonde kinderen meer zijn. Dat is natuurlijk grote onzin. In Nederland behoren we tot de gelukkigste mensen ter wereld.
René van der Veer, die zich als bijzonder hoogleraar in Leiden verdiept in geschiedenis van de pedagogiek, heeft een boek geschreven: ’Opvoeden door beginners. Zin en onzin van opvoedadvies’ dat deze week verschijnt. Zijn boodschap: opvoedadviezen zijn sterk tijd- en cultuurgebonden.
Kijk, en dat vind ik dus eens goed nieuws want uit de recensie in dit artikel in de trouw, blijkt dat dit boek de pedagogiek prachtig in perspectief plaatst. Voor zijn onderzoek heeft van der Veer veel opvoedadviezen verzameld en zich afgevraagd waar alle adviezen op gebaseerd waren. En dan komen de vraagtekens…..
Herkenbaar zijn de verschillende voorbeelden: Mijn eigen ouders stammen bijvoorbeeld nog uit de tijd dat een baby gerust een paar uur kon doorhuilen: “Goed voor de longen en aanpakken die aandachtvragers. Stel je voor dat je ze verwent….”
Arme ik, en mijn hele generatie met mij. Voordeel is dat wij nooit verwend genoemd zullen worden want werken zullen we. De doorzetters onder ons hebben krachtige longen gekweekt voor het broodnodige uithoudingsvermogen.
Gelukkig mochten wij onze kinderen koesteren en troosten als ze huilden. Ik denk dat ik wel mag beweren dat er veel flinke kinderen tussen zitten met uithoudingsvermogen.
De ouders van nu lijken een beetje de weg kwijt te zijn, ze moeten veel en mogen weinig. Bovendien worden de opvoedadviezen steeds meer tegenstrijdig.
Waar vroeger hele generaties min of meer dezelfde adviezen kreeg, is het nu maar net hoe de consultatiebureau verpleegkundige erover denkt en welke internetsite je toevallig tegenkomt.
Je zal maar een kind met problemen hebben tegenwoordig…… pfffttt……
Wat nu?
Een advies geven is hetgeen wat jou zal helpen om je probleem op te lossen. Daarom worden adviezen over het algemeen ook zo slecht opgevolgd. (gelukkig)
Lastig is echter dat er steeds meer deskundigen lijken te zijn. De dokter heeft vele concullega’s gekregen in de vorm van een enorme groei aan hulpverleners waaronder, jazeker, ook de kindercoaches.
Waar het echter om zou moeten gaan is dat ouders zelf het antwoord weer weten en letten op hun kind wat hen de weg wijst.
Pedagogen en hulpverleners hoeven ouders alleen in de spiegel te laten kijken:
Waar heeft de ouder last van en welk patroon laat het kind zien wat daar op lijkt.
Slaapproblemen? Waar lig de ouder wakker van?
Chronische snotneuzen? Waar loopt mams of paps van over?
En is het nog wat lastig om het beeld in de spiegel te herkennen, vraag dan waar en wanneer het goed gaat. Daar ligt het antwoord.
We zouden met z’n allen effectievere adviezen geven, (omdat we toch niet kunnen laten…..) als we luisteren naar ouders en aansluiten bij oplossingen die passen bij hun ritme, tempo, cultuur en visie.
Zou dat niet een nieuwe pedagogiek kunnen zijn?
Lees ook: Boosheid in de spiegel
Lees ook: De opvoed leerschool
Lees ook: Buitenspelen
Lees ook: Je kind als leermeester
Lees ook: De opleiding tot kindercoach
Mocht je hulp nodig hebben voor je kinderen, neem dan gerust contact op met de praktijk voor kindercoaching.
Wil je deelnemen aan de opleiding tot kindercoach of een bijscholing volgen, kijk dan op de website .
Wil je op de hoogte blijven van nieuws en artikelen, vraag dan de nieuwsbrief aan.
Een oud citaat:
Het klinkt opmerkelijk uit de mond van een oud-hoofdredacteur van wat jarenlang gold als hèt opvoedblad in Nederland. Maar Rita Kohnstamm zegt het met grote stelligheid: Ouders worden door tijdschriften en tv-programma’s tegenwoordig erg onzeker gemaakt.
“Door het stellen van allerlei vragen als: wanneer mag mijn kind alleen naar school, wat kan wel, wat kan niet, krijgen ouders het idee dat opvoeden iets heel moeilijks is. Een normaal verschijnsel wordt geproblematiseerd. Terwijl ik denk dat ouders gewoon hun gezonde verstand moeten gebruiken. Als ze op zichzelf durfden te vertrouwen dan wisten ze heel goed wat hun kind wel of niet aankan. De meeste ouders zouden er goed aan doen het opvoeden er zo’n beetje bij te doen, tussen het leven door.”
Dolph Kohnstamm hecht erg aan de term ‘liefdevolle verwaarlozing’. Kort samengevat: geef kinderen de ruimte om een beetje aan te rommelen: “Vroeger konden vooral de jongere kinderen uit grote gezinnen hun gang gaan. Maar tegenwoordig krijgen ouders meestal maar een of twee kinderen waar ze met hun neus bovenop zitten. Ze hebben allerlei ambities over wat hun kind moet worden. Het gaat er niet meer zo lekker rommelig aan toe als vroeger.” Toch kan hij zich wel voorstellen dat voor de huidige generatie ouders opvoeden moeilijker is geworden: “Vroeger konden mensen terugvallen op allerlei verbanden zoals bijvoorbeeld de kerk. Die reguleerden ook de opvoeding een beetje mee. Met het wegvallen van die verbanden zijn ouders veel meer op zichzelf aangewezen. Dat is enerzijds een bevrijding: ze kunnen hun eigen weg gaan en hoeven allerlei dingen die hen vroeger zijn ingepeperd, zoals het taboe op seksualiteit, niet aan hun kinderen door te geven. Maar het komt nu veel meer aan op eigen verantwoordelijkheid, eigen initiatief en dat brengt ook onzekerheid met zich mee.”
Dolph en Rita Kohnstamm, psychologen, in “Over opvoeden wordt veel te moeilijk gedaan”, artikel van Kalien Blonden op http://opvoedendoejezo.kro.nl/