Wat heel is, hoef je niet te maken

Het is een doordenkertje. Wat heel is, hoef je niet te maken. Helaas richten we ons in het dagelijkse verkeer echter op dat wat stuk is. Dat valt op en dat ergert ons. We willen het weer heel hebben en gaan op zoek.
Zo is het ook met oplossingsgericht werken.
Wat goed is en werkt, laat je.
Wat kapot is ga je herstellen.
Het lijkt zo simpel, maar hoe vaak doen we het niet anders? We mopperen op dat wat stuk is en zouden willen dat het anders was. Hiermee gaan we vaak in tegen de realiteit en leggen de oplossing voor onze problemen bij de ander, want die is eraan schuldig dat wij ons niet goed voelen.

Gedrag

Ook opgroeiende kinderen zijn regelmatig even niet helemaal in orde. Niemand wordt zonder kleerscheuren volwassen. Gelukkig maar, want dan zouden we erg weinig weerstand en oplossingsvermogen hebben. Bij de eerste de beste tegenslag zouden we het opgeven of misschien ongezond en buiten proportie reageren.

De hele dag door vertonen we gedrag.  Patronen in gedrag ontstaan vaak door gewoonten en feedback wat we daarop krijgen. De nuances worden niet meer opgemerkt of uitvergroot. Dit gebeurt wanneer een kind storend gedrag vertoont, bijvoorbeeld in de vorm van schreeuwen, zeuren, jammeren, klagen, klieren of dingen stuk maken.  Onmiddellijk volgt op dit soort gedrag vaak een standje in de vorm van ” Niet doen….”  of ” ophouden…”.
Het gedrag is dus opgemerkt, maar wat eraan voorafging of erna kwam, blijft onopgemerkt. Jammer voor opgroeiende kinderen wiens inspanningen niet opgemerkt worden, is dat ze weinig positieve feedback krijgen. Ze krijgen alleen reacties op gedrag wat als onwenselijk wordt ervaren.

Wat aandacht krijgt, groeit…

Na verloop van tijd, als het gedrag al een patroon is geworden, ontstaat de wens tot verandering. Of eigenlijk roept men dat iets eindelijk moet stoppen en men het niet meer wil…… En helaas, dat werkt niet zo gemakkelijk want eerst zal je moeten bedenken wat je ervoor in de plaats wil.  En da’s pas echt lastig.
Ouders en kinderen vertonen vaak automatisch op elkaar voorkomende reacties:

• Kind wil aandacht, ouder roept stil…  kind begint meer aandacht te trekken….
• Kind wil snoepje, ouder roept kan niet…. kind begint te dreinen…
• Kind wil zelf kleren uitzoeken, ouder zegt nee ….. kind trekt het aan….
• Kind huilt van teleurstelling, ouder roept jammer niet zo….. kind jammert nog harder….
• Kind blijft doorvragen om wens, ouder roept zeur niet zo…… kind blijft door dreinen….
• Kind zit te dralen, volwassene roept ga je concentreren…… kind blijft rondkijken…

Het vervelende is dat hoe meer je let op het gedrag wat je stoort, hoe meer je je eraan gaat ergeren. En dat zorgt meestal voor een sterkere reactie. In gedragstermen betekent het dat de ene reactie de andere uitlokt en sterker wordt. De beroemde vicieuze cirkel treedt in werking. Pas als het onderwerp verlaten wordt, kan de rust weerkeren.

Wat help wel

Als je te maken hebt met storend gedrag of een vicieuze cirkel, zou je kunnen gaan kijken waar het wel goed gaat. Niets duurt 24 uur lang, geen enkel gedrag kan zo lang worden volgehouden. Dat is een gegeven wat je kan helpen.
Dit betekent dat ouders en kinderen hun aandacht kunnen richten op gedrag wat ze wel wenselijk vinden en gaan onderzoeken waar en wanneer het al wel goed gaat. Ze kunnen simpelweg besluiten om daar meer van te doen. Bijvoorbeeld dat het kind zijn spullen meestal opruimt, netjes vraagt om toestemming, zich aan afspraken houdt, zich wel goed kan concentreren bij taal, lief past op broertjes en zusjes, kan delen, etc, etc, Dit gegeven kan worden gebruikt om te onderzoeken hoe het kind daar meer van kan doen.

Datgene wat storend is kan bekeken worden op de waarde die het heeft. Maar vooral op wat de onderliggende behoefte is van het kind. Heel vaak is de onderliggende behoefte van een kind een vraag om aandacht. Je kunt dan besluiten de frustratie van het kind te benoemen en te erkennen dat het jammer is dat…… Vaak is dan de kou wel uit de lucht en het patroon doorbroken.
En soms kun je je afvragen of er sprake is van zodanig storend gedrag dat het moet veranderen, of dat het een eigenschap is die nu eenmaal bij het kind hoort. Je kunt hier denken aan beweeglijkheid, gevoeligheid of een bepaalde manier van uiten. Dan is het niet zozeer het kind wat een probleem heeft, maar de volwassene die wordt getriggerd door bepaald gedrag. En dan kun je je afvragen wie er een probleem heeft….. :-)
Als dit de volwassene is, dan bied je hem hulp aan voor het omgaan met ergernissen en laat je het kind heel. Want die had immers geen probleem?

En zo kun je van iedere vicieuze cirkel een ontdekkingstocht maken naar de uitgang. Je laat heel en mooi wat er al is en onderzoekt waar mogelijkheden zijn voor verbetering.

Aan deze opleiding oplossingsgericht werken en werken met Kids’ Skills hebben de volgende mensen meegedaan: Alletta, Amarins, Anjo, Anneke, Bonita, Denise, Erna, Dingena, Heleen, Jeannette, Jelleke, Joke, Lia, Maud, Monique, Rebecca.
Fijn dat jullie er waren en dank voor het plezier.  Je zal versteld staan als de kinderen en ouders waar je mee werkt, gaan ontdekken wat mag blijven en wat wél nodig is om te veranderen.

Lees ook: Als juf er niet zou zijn
Lees ook: Zoek de verschillen
Lees ook: Doe eens iets anders
Lees ook: Problemen oplossen
Lees ook: Overeenkomsten tussen problemen oplossen en reizen

Wil je deelnemen aan de opleiding tot kindercoach, kijk dan op de website .
Wil je op de hoogte blijven van nieuws en artikelen, vraag dan de nieuwsbrief aan.
Mocht je hulp nodig hebben voor je kinderen, neem dan gerust contact op met de praktijk voor kindercoaching.
De illustratie is gemaakt door studio staalkaart