In de media worden zo nu en dan interessante onderzoeken bekend gemaakt. Sommige onderzoeken blijven bij mij een tijdje sudderen waarbij ik meerdere aspecten van dat onderzoek voor mezelf op een rij zet.
De taak van leraren
Zo is er onlangs een onderzoek geweest wat heeft vastgesteld dat twee derde van de leraren zegt te veel tijd kwijt te zijn met het opvoeden van kinderen in de klas, in plaats van met lesgeven.
Tjeetje, denk ik dan, wat is er aan de hand? Zijn de kinderen in de klas zo onopgevoed? Worden leraren gedwongen teveel programma’s van overheidswege aan kinderen voor te schotelen?
Een juf of meester hoort er toch allereerst voor te zorgen dat kinderen hun ontwikkelingstaken vervullen waarvoor ze naar school gaan. En dit gaat dacht ik nog steeds met name over het leren lezen, rekenen, topografie en andere cognitieve vakken en bewegingsonderwijs. Daarnaast begeleiden leerkrachten kinderen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling passend bij de leeftijd van een kind. En dit alles in de setting van een kind functionerend in een klas met andere kinderen. Toch?
Moeten leraren opvoeden?
In de berichtgeving lees ik dat leraren graag kinderen normen en waarden bijbrengen. Dit lijkt me niet zo’n groot probleem, immers in de klas gelden eigen normen en waarden anders zou het een mooie chaos worden.
Tijdens de opleiding tot kindercoach besteden we zelfs expliciet aandacht aan het ontdekken van welke waarden voor iemand belangrijk zijn voor het werken met kinderen. Want als je weet wat je belangrijkste waarden zijn in je werk, weet je ook waardoor je gedrag wordt aangestuurd. En dit is immers wat je aan de kinderen als – goede – voorbeeld meegeeft?
Als ik echter lees dat leerkrachten meer samenwerking met ouders willen om onder andere afspraken te maken over een goed ontbijt of bed tijden, krijg ik last van enige kriebels. Hier gaat het denk ik te ver. Dat zou de verantwoordelijkheid van ouders moeten zijn en blijven. Hooguit kan de leerkracht aangeven waarover hij zich zorgen maakt en wat dat voor consequentie heeft voor het functioneren op school.
Een kind heeft recht op een thuis waar pappa en mamma de regels en de waarden bepalen. Datzelfde kind heeft recht op een leerkracht die binnen de school aangeeft welke regels en waarden in de klas en op het schoolplein de dienst uitmaken.
Waar ik niet uitkom is dat vooral hoogopgeleide ouders een grote opvoedkundige rol zien weggelegd voor de juf of meester. Je zou toch verwachten dat juist deze ouders met visie en beleid hun kinderen opvoeden? Of zouden ze het te druk hebben met hun carrière en daarom verwachten dat school een deel van hun taken op zich neemt?
Samenwerking tussen ouders en school
Een kind vindt het prettig als zijn ouders een goed contact hebben met school. Sterker: vanuit het systemisch gedachtegoed is het voor een kind noodzakelijk dat zijn ouders vertrouwen hebben in de juf of meester. Als ouders de leerkracht niet kunnen respecteren als mens en in zijn werk dan zal het kind onvoldoende presteren om loyaal en trouw te blijven aan zijn ouders. Hij kan dan niet open staan voor de lessen van de leerkracht.
Omgekeerd geldt evenzeer: Wanneer de leerkracht onvoldoende respect heeft voor de ouders als opvoeders en hen bekritiseert, zal het kind de leerkracht ook onvoldoende respect tonen om zijn ouders trouw en loyaal te blijven.
Het luistert nauw en heeft vooral te maken met het wederzijds beoordelen van elkaars kwaliteiten als ouder en leraar. Zodra een oordeel van een ouder of leerkracht een veroordeel gaat worden heeft het kind er last van.
Als ouders betrokken zijn bij school en regelmatig gesprekjes hebben met leraren en hun enthousiasme laten zien bij bijzondere activiteiten, doen ze zowel hun kind als de leerkrachten op school een groot plezier. Door deze houding geven ze erkenning aan de inspanningen van de school en geven ze erkenning aan hun kind.
Dus??
Uiteindelijk is een kind het beste af wanneer ieder zijn eigen taak op zich neemt. De ouder voedt zijn kind op en de leraar leert het kind zijn schoolse lessen waarvoor de school is bedoeld. En dat daar zo nu en dan een deeltje opvoeding aan te pas komt is helemaal niet erg. Wanneer het past binnen de context van de schoolse taken, heeft het zelfs een toegevoegde waarde omdat meester of juf het zegt.
De school is nu eenmaal voor het leren en thuis is om te leren hoe je een grote meid en grote jongen kunt worden om je voor te bereiden op je taak in het leven.
Alle leraren die het kind ooit zal hebben mogen het kind leren hun blik te verruimen door het stimuleren van interesse en nieuwsgierigheid. Wanneer dit zonder al teveel opvoedkundige ge- en verboden gaat, hoeft het kind zich ook niet te verzetten.
Als de leerkracht er in slaagt door het goede voorbeeld te zijn, waarden in de praktijk te brengen op het gebied van hoe je plezierig en respectvol met elkaar omgaat, leert het kind zonder extra leskisten wat belangrijk is op sociaal-emotioneel gebied. Zodat de cognitieve ontwikkeling waarvoor school oorspronkelijk was bedoeld de aandacht kan hebben die het verdient.
Dus leraren: Voed de kinderen op zoveel je wilt en nodig vindt, maar doe dit vooral binnen de context van de school. Je leerlingen zullen je dankbaar zijn omdat er zo geen verstrikkingen en verwarring optreedt. Als je een geïnspireerde leerkracht bent dan begeleid je het kind om zijn potentieel te benutten. Je enthousiasme zal het kind aanzetten om zijn natuurlijke nieuwsgierigheid aan te spreken. En dan gaat het er vooral om wie je bent en herinnert het kind zich later de leerkracht die……..
Lees ook: Spreek jij de taal van je kind?
Lees ook: Lang leve de grootouders
Lees ook: Ouderschap is voor de toekomst
Lees ook: Problemen oplossen waar het hoort
Lees ook: Terugkijken op het oude jaar
Lees ook: Leugentje om bestwil
Lees ook: Eruit halen wat erin zit?
Lees ook: Een heilige voor de klas?
Lees ook: Hoe wil je als ouders worden herinnerd?
De illustratie is gemaakt door Bianca Snip
Steeds vaker hoor je het: ‘de jeugd van tegenwoordig.’ Volgens vele ouderen hebben ze nog maar weinig respect en heeft de jeugd van tegenwoordig verkeerde normen en waarden. Vaak wordt de oorzaak hiervan gezocht in de opvoeding. Ouders werken fulltime en op school krijgen de leraren de ruimte niet meer om de kinderen wat normen en waarden bij te brengen. Maar is het wel juist om de leraren hiervan de schuld te geven? Of is het opvoeden überhaupt geen taak van de leraren? Beide punten zullen aan de hand van het volgende artikel worden toegelicht.
Het lerarenkorps is doorgaans uit heel ander hout gesneden dan de gemiddelde ouder. Vroeger was dit verschil echter een stuk kleiner. De leraren en de ouders lagen vaak op één lijn, ze hadden dezelfde normen en waarden. Het voordeel hiervan is dat er weinig wrijving ontstaat tussen de leraar en de ouder over de manier van opvoeden. Vroeger was de instelling voornamelijk: Als leraren niks van normen en waarden overdragen op leerlingen, zou de leerling veel te vrij worden gelaten. Hierdoor was het vanzelfsprekend dat de leraren een stukje opvoeding op zich namen. En waren ze relatief weinig tijd kwijt aan het heropvoeden van de kinderen. Leraren zijn tegenwoordig te veel tijd kwijt met het (her-)opvoeden van kinderen, in plaats van hun les te geven, waarvoor ze werkelijk zijn aangenomen. Twee derde van de leraren is het hiermee eens.1
De laatste tijd merk je dat er door verschillende partijen er duidelijk heel anders over wordt gedacht dan het bovenstaande puntje. Het gaat hier voornamelijk over de leerlingen en allochtonen ouders van leerlingen. Door toename van verscheidene culturen, nemen de verschillende opvattingen over opvoeding ook toe. Dit kan voor serieuze problemen gaan zorgen. Door het verschil in normen en waarden, kan het voor het kind lastig zijn, zich naar beide te gaan gedragen. Deze partijen vinden dan ook dat de ouders de enige personen zijn die hun kinderen mogen opvoeden. Anders ontstaat er een tweestrijd tussen de leraar en de ouder, over hoe het kind moet worden opgevoed.
Hoe je het wendt of keert, je kan op de vraag: is de opvoeding een taak van leraren of niet? Geen duidelijk antwoord op geven. Iedereen heeft zijn eigen mening erover. Wel merk je dat in de loop van de jaren hier steeds meer verschillende meningen over dit vraagstuk ontstaan zijn, dit is te verklaren door toename van verschillende culturen. Maar wanneer er een goede sfeer tussen leraar en leerlingen ontstaat, zal dit zijn vruchten afwerpen.
Geplaatst door: diana | 02/11/2010 om 21:43
je hebt inderdaad gelijk ten eerste is het wel dat mensen zeggen: ‘de jeugd van tegenwoordig.’ Dat word meestal ook negatief bedoelt. Eigenlijk wel altijd. Maar ik ben niet iemand van ‘de jeugd van tegenwoordig’ ik ben een jongeren die wel inziet wat andere jongeren veroorzaken maar daarvoor wil ik niet gezien worden als een van ‘de jeugd van tegenwoordig’.
Ik wens mijzelf en mijn kinderen leraren die ons voeden, zodat wij onszelf opvoeden.
Ik ben het helemaal eens met dit artikel.
Mooi omschreven Tea.
http :// www. tis4kids. nl
Juffen en meesters horen helemaal niet op te voeden, dat is een taak voor de ouders, het is de taak van juffen en meesters om de kinderen lesstof bij te brengen, als een juf of meester zich zou gaan bemoeien met bijvoorbeeld de bedtijd van mijn dochter of wat ze morgens eet heeft ze een groot probleem met mij want dat bepalen wij als ouders wel, en de juf of meester kan nooit achter jouw voordeur kijken. verder vind ik het van zgn hoogopgeleide ouders die dus wel vinden dat de juf of de meester opvoedkundige taken heeft gewoon slap, ik zou zeggen ga minder werken en ga eens zelf je kinderen opvoeden, misschien krijgen we dan nog eens een mooie maatschappij.