Vanuit het contextueel werk van de psychiater Ivan Boszormenyi Nagy is het begrip loyaliteit ontstaan. Loyaliteit kent vele vormen en is eigenlijk aan ieder mens wel bekend. De loyaliteit tussen ouders en kinderen is heel bijzonder omdat ouders het leven schenken aan kinderen en daarmee kan de band die er is niet worden verbroken. Wel kan de band worden opgezegd of ontkend tussen ouders en kinderen maar het feit van de band blijft. Doordat ouders kinderen verzorgen wordt de band steeds meer verdiept en sterker; de verworven loyaliteit.
Wanneer ouders gaan scheiden loopt de band gevaar. Zeker bij een pijnlijke scheiding tussen partners komen kinderen al snel in conflict met zichzelf omdat ze op een diep niveau blijven houden van beide ouders. Als de ene ouder het kind verbiedt om van de ander te houden komt het kind psychisch steeds meer onder druk te staan omdat hij zijn liefde niet kwijt kan. Hij zal zich schuldig voelen dat hij een ouder in de steek laat en ontrouw is. Ook kan het kind (vooral jongere kinderen) denken dat de scheiding zijn schuld is omdat het niet lief genoeg was.
Daarnaast maken kinderen zich zorgen om hun ouders als ze merken dat deze niet gelukkig zijn en zal een kind altijd doen wat het kan om de ouder te steunen. Hij heeft bijvoorbeeld medelijden met moeder omdat ze nu harder moet werken en vindt het zielig voor vader dat die nu alleen is. Daarom laat hij zijn vriendjes zonder hem spelen om zijn ouders te helpen met klusjes en zoekt hun gezelschap. Ook negatief gedrag kan overigens heel goed een signaal zijn van het innerlijke conflict bij het kind.
Als een kind voor langere tijd meer voor een ouder zorgt dan de ouder voor het kind, loopt het kind het risico op blijvende psychische schade en kan het in zijn normale ontwikkeling worden bedreigd. Dit wordt parentificatie genoemd.
Hoe kun je het beste omgaan met loyaliteit van kinderen naar hun ouders?
Het allerbelangrijkste is dat kinderen van hun ouders toestemming krijgen om van allebei te houden. Deze toestemming moet door ouders duidelijk worden uitgesproken en nageleefd. Ook al ben je zelf nog zo gekwetst en heb je veel moeite om positief over de ander te denken, besef dat dit hoort bij jou leven en dat het voor je kind(eren) van essentieel belang is als hij mag en kan houden van beide ouders. Met jou instemming geef je het grootste voorbeeld van liefde aan je kinderen. En nog sterker: de band en de loyalitiet zal nog een steviger basis krijgen tussen jullie.
Er is nog plaats voor de voorlichtingsbijeenkomst op 13 oktober 2009 over echtscheiding in de Praktijk voor Kindercoaching
Het begrip van loyaliteitsconflict wordt maar te pas en te onpas gebruikt. Mijn zoon wordt door z’n vader mishandelt. Blauwe plekken zijn zichtbaar! Vader erkent dat hij hardhandig is omgesprongen met de jongen maar z’n zoon maakt t erger dan t volgens hem is. De reden volgens hem is n loyaliteitsconflict. En ja hoor hij komt er mee weg. Kinderen van gescheiden ouders hebben op voorhand en zonder onderzoek dus n loyaliteitsconflict en dat geeft m’n ex dus n vrijbriefje om maar te meppen! Onbegrijpelijk!!!!!
Loyaliteit is iets dat is en er altijd zal zijn en blijven. Het kan en mag echter nooit een reden zijn tot het goedkeuren van mishandeling. Die moet ten alle tijde stoppen.
De moeilijkheid is echter meestal dat de “buitenwereld” de gene die slaat gaat veroordelen.
Het kind wordt hierdoor geraakt in zijn loyaliteit waardoor het de ouder gaat verdedigen of op een andere manier ervoor gaat zorgen dat de ouder betrokken blijft.
Het is geen zeldzaamheid dat kinderen ziek worden, slecht presteren, ernstige gedragsproblemen of ongelukken krijgen als er een ouder buiten beeld geplaatst wordt.
Zelfs mishandeling verdragen hoort bij loyaliteit. Sterker, mishandeling kan plaatsvinden naar aanleiding van gedragsproblemen die het kind misschien onbewust vertoont om ouders weer in gesprek te laten komen.
Er zijn veel kinderen bekend die onbewust hopen dat ze door hun wangedrag hun ouders weer tot elkaar kunnen laten komen.
Er is dan ook veel wijsheid, liefde en geduld nodig om een moeizame echtscheiding te begeleiden zodat er zo weinig mogelijk schade voor kinderen optreedt.
Overigens is het bewezen dat kinderen het beste af zijn bij die ouder die de andere ouder het meeste waardeert en ruimte geeft.
Al met al voor jou en je zoon een heel ingewikkelde en verdrietige situatie waarbij loyaliteit een wrange smaak krijgt. Ik hoop dat jullie de juiste begeleiding ontvangen om uit deze situatie te komen.