De kindercoach als Tomtom

Wij mensen zijn gewoontedieren. Net als hazen nemen we vaak hetzelfde pad en dan ook nog vaak het pad van onze voorgangers. Bewijs daarvoor vind je in iedere dorp en stad in de vorm van illegale afsnij paadjes door het gras. Gewoonten zijn prima en helpen ons de dag door. Ze zijn ooit een keer ontstaan omdat het handig en verstandig leek. Op een dag kan het echter voorkomen dat het pad overhoop gehaald is, dat er een verbodsbord staat of dat het gevaarlijk is geworden.

De dagelijkse weg

Problemen ontstaan vaak als gewoonten en patronen niet meer werken, bijvoorbeeld:

• Boosheid van een kind gaat het hele gezin beheersen
• Het hoogbegaafde kind loopt vast en haalt onvoldoendes
• Onzekerheid en faalangst belemmeren het tonen van capaciteiten
• Ruzies tussen broertjes en zusjes
• Onmacht van ouders en gezagsproblemen
• Slaap en eetproblemen
• Pesten
• Etc….

Op een dag is men er zat van en wil van de problemen af. Dat is vaak het moment van verwarring en het niet weten. Iedere dag heeft men dezelfde route gevolgd en nu is het vinden van een andere route een hele klus. Oplossingen en adviezen van anderen worden gevonden en dan is er weer een nieuwe route in het groter groeien van ouders en kinderen gevonden. Deze route moet nog even wennen, maar is al snel ingesleten tot het volgende verbodsbord of opengebroken straat. Soms komen kinderen en ouders er niet uit en dan kan het handig zijn een beroep te doen op een nieuw perspectief.

Waar wil je naar toe

Wanneer ouders en kinderen er niet meer uitkomen, kan een kindercoach hulp bieden.
De route start bij het begin. De Tomtom wordt ingesteld op het (rode) probleem als het startpunt. Er wordt geïnventariseerd wat het precieze adres is, oftewel: wat speelt er, wat levert het probleem op, wat is het patroon, wat is de strategie en de gewoonte van aanpak, welke route wordt altijd gevolgd, wie zijn de aanwezigen en wat zijn de triggers.

De kunst is om deze informatie net zo kort en zakelijk duidelijk te krijgen zoals je het woonadres zou intypen in de tomtom. Hoe meer informatie je krijgt over het thuisadres, hoe meer verwarrend het wordt. Immers het is voor het oplossen van het probleem echt niet relevant welke kleur en vorm de meubels en de gordijnen hebben van het huisadres. Dat leidt alleen maar af en haalt de focus weg van de nieuwe route die gewenst is.
Zodra bekend is wat het huisadres is, gaat de kindercoach over tot de volgende stap: Waar wil men naar toe, wat is de plek van de bestemming.

Hoe groter het ervaren probleem, hoe moeilijker deze stap is. Veel mensen weten wel ongeveer waar ze naar toe willen, maar heel veel mensen missen de postcode, het huisnummer of spellen de naam van de straat niet goed. Zoals iedereen weet, wordt het dan moeilijk om de juiste bestemming aan de tomtom duidelijk te maken. Het is dus van het grootste belang dat er voldoende aandacht wordt besteed aan de plek van bestemming en dat deze heel zorgvuldig wordt ingevoerd.

De plek van bestemming

Bij het invoeren van het juiste adres is het vaak nog even oppassen. Vele dorpen en steden hebben een Kerkstraat en daarom is van belang het adres nog even goed te controleren of het echt het juiste is.
Hiermee is het doel bepaald en in termen van problemen waar ouders en kinderen mee te maken hebben spreek je dan over bijvoorbeeld:

• Piet uit zijn boosheid op een gezonde manier waarbij alles en iedereen héél blijft
• Joop leert zich concentreren in de klas tijdens de uitleg van de juf
• Judith leert hoe ze het beste woordjes kan leren en een planning kan maken
• Moeder leert de frustratie van dochterlief ombuigen naar het helpen accepteren van teleurstellingen
• Joost leert zijn bordje leegeten waarbij papa en mama ervoor zorgen dat ze het gezellig hebben aan tafel
• Mies blijft ’s avonds in bed
• Roos leert juf om hulp vragen

Het is prachtig dat nu bekend is wat het eindstation van deze reis is want nu kan de reis beginnen.

De route ontdekken

Bij het invullen van de route komt het vakmanschap van de kindercoach om de hoek kijken. Samen moeten ouders, kind en kindercoach erachter komen hoe de bestemming bereikt gaat worden. De kindercoach moet tijdens deze fase ontdekken welke reiziger zij voor zich heeft.

• Kan deze reiziger het af met alleen het invoeren van de bestemming en het drukken op de startknop?
• Heeft deze reiziger behoefte aan een kaart vooraf waar de route stap voor stap is uitgelegd?
• Moet google maps nog bekeken worden met de film van de laatste honderd meter en een beeld van hoe het pand eruit ziet?
• Kan deze reiziger een fiets, auto of racewagen besturen?
• Is deze reiziger gewend aan asfaltwegen of kan het ook met zandpaden uit de voeten?
• Durft deze reiziger zijn eigen route voor ogen te houden of volgt het klakkeloos de instructies van Tomtom op en brengt daarmee zichzelf mogelijk in gevaar?

In het oplossen van de hulpvraag en het probleem is dit een zeer belangrijke fase. De kindercoach doet hier vooral een beroep op de kwaliteiten en vaardigheden die aanwezig zijn. Deze worden ontdekt door het stellen van vragen en het doen van spelletjes en oefeningen. Het doel hiervan is dat ouders en kind precies ontdekken hoe ze de route kunnen afleggen en dat het een makkie is als je weet waar je langs moet en met welk vervoermiddel en welke snelheid dat het gemakkelijkst kan.
Mogelijk nog belangrijker is de ontdekking wat er nog geleerd moet worden zodat de route ook veilig kan worden afgelegd.

De route volgen

De kindercoach heeft nu samen met kind en ouders precies de bestemming en de reis geprogrammeerd. Samen is vastgesteld of de snelste, de mooiste of een combinatie van korte en toeristische route wordt afgelegd.  Alle stappen zijn duidelijk en nu kan de reis aanvangen.

Als het kind nog nooit heeft gefietst op een stuk onbekend terrein, dan is het van belang dat er eerst onder begeleiding instructie wordt gegeven. Samen oefenen met deze nieuwe vaardigheid, de route verkennen en ijkpunten in het landschap opnoemen en vastleggen. Het kan ook verstandig zijn om te onderzoeken waar de Tomtom foute instructies geeft ter voorkoming van belanden in een heg of in het water.

Er is een verstoring op de route

De kindercoach neemt als een ware tomtom ouders en kinderen mee op reis en schakelt even uit als ze onderweg gaan plassen en berekend een nieuwe route wanneer er een file of wegomlegging opduikt. Juist op momenten van onderbreking en oponthoud is het van groot belang dat de tomtom rustig blijft en het einddoel blijft houden. Voor de kindercoach betekent dit dat zij kind en ouders er op wijst dat er een gevoel van terug bij af is, MAAR dat ze verder kunnen gaan met de kwaliteiten en vaardigheden die al zijn geoefend. Ze kunnen hier kiezen voor thuis blijven (rood) of opnieuw proberen en een uitweg vinden (groen).

De vraag die nu belangrijk is, is of het einddoel nog steeds hetzelfde moet blijven of dat het gewijzigd moet worden. Het kan ook zijn dat er een nieuwe weg gevonden moet worden zoals de weg van leren omgaan met tegenslag. Dit zou een tussen station kunnen zijn. De bestemming in de Tomtom kan gewijzigd worden en zo nodig kan op google maps gezocht worden naar alternatieven.

Bestemming bereikt

Uiteindelijk bereiken kind en ouders hun bestemming en mogelijk gaan ze deze nieuwe route dagelijks afleggen tot het moment dat de Tomtom overbodig is geworden en vaak al een poosje op de achtergrond voor de zekerheid de afslagen nog even roept. De Tomtom verdwijnt in de kast en ligt klaar voor een eventuele volgende nog onbekende bestemming.

Aan welke eisen moet de Tomtom voldoen

De kindercoach als Tomtom moet over de volgende vaardigheden beschikken:

• Beschikken over verschillende route kaarten: dat wil zeggen kennis van ontwikkelingspsychologie en pedagogiek en meerdere coachingstechnieken.
• Beschikken over het herkennen welk voertuig er wordt gebruikt: dat wil zeggen heel snel weten over welke kwaliteiten en vaardigheden het kind en de ouders beschikken en dit als gegeven kunnen overdragen.
• Beschikken over het herkennen van onbekende wegen: dat wil zeggen dat de kindercoach weet en checkt of de coaching globaal, instructief of heel intensief moet zijn.
• Beschikken over alternatieve routes: Dat wil zeggen dat de kindercoach kennis heeft van een groot scala van ontwikkelingstaken en voor ieder kind zeer snel kan bepalen welke vaardigheid geleerd moeten worden zodat de route afgelegd kan worden.
• Beschikken over gedetailleerde routes; Dat wil zeggen dat de kindercoach weet welke deelvaardigheden nodig zijn om een vaardigheid te leren zodat het einddoel zeker gehaald gaat worden. Zo nodig via allerlei zandweggetjes en soms zelfs met slootje springen. ( = leren hoe groot je sprong moet zijn en hoe hard de aanloop)
• Beschikken over een pauzeknop: Dit wil zeggen dat de kindercoach herkent en stopt als er even rust nodig is. De kindercoach gaat pas weer aan de slag als het kind en zijn ouders daartoe het startsein geven.
• Beschikken over vriendelijkheid en geduld: Dat wil zeggen dat als kind en ouders hardnekkig een andere route naar de eindbestemming willen, de kindercoach vriendelijk en geduldig blijft volgen.

Met de kindercoach als Tomtom zijn er in deze tijd veel mogelijkheden om kinderen en ouders te helpen. Voor kortere of langere tijd kan een kindercoach even deel uitmaken van de reis.

NB: Iedere kindercoach werkt op een eigen manier. Zoals hierboven is beschreven is de manier zoals geleerd wordt aan de deelnemers van de opleiding tot kindercoach. Kindercoaches hebben op hun website meestal staan waar ze zijn opgeleid en op welke manier ze werken. Want er zijn vele soorten en merken routeplanners op de markt verkrijgbaar net zoals er vele kindercoaches zijn. Ouders vinden het prettig om te weten waar ze hun favoriete merk (  :-) ) kunnen kopen, zo blijkt mij steeds weer naar aanleiding van vragen over een kindercoach in hun eigen buurt.

Lees alles over De opleiding tot kindercoach en opvoedcoach waar theorie en praktijk samen komen.

Lees ook: De kindercoach is een stoplichtdenker
Lees ook: Het onzichtbare voordeel van het probleem
Lees ook: De taal in het land van de kindercoach
Lees ook: De reis van de kindercoach
Lees ook: Kind of methode, methode of kind
Lees ook: Beter leren door fietsen en darten
Lees ook: De vorige praktijkdag
Lees ook: Wat denkt een kind over de kindercoach
Lees ook: De kindercoach voegt iets toe
Lees ook: De kindercoach als vertaalmachine
Lees ook: De kindercoach driehoek