‘Echt, die leraar kan niet lesgeven. Niemand snapt wat die man vertelt. Hij kan voor geen meter uitleggen en iedereen haalt onvoldoendes.’

Grappig hoe de tekst van veel pubers hetzelfde is

Want onvoldoendes liggen natuurlijk nooit aan de leerling zelf.
Zelfs ouders trappen er in en ik heb meegemaakt dat een ouder heeft geprobeerd een lerares van school te krijgen omdat zoonlief vond dat zij er niets van kon en de hele school last had van deze lerares volgens hen.

Eén van de eerste dingen die ik een leerling in zo’n situatie vertel is dat die leraar waarschijnlijk langer op die school blijft dan hij

Dat betekent dus dat jij als leerling een probleem hebt en niet die leraar. En hoe grappig ook nu weer dat ik dan een storm van protest over me heen krijg. Vaak van ouder en kind samen want het mag toch niet zo zijn dat incompetente leraren voor de klas staan?

De harde werkelijkheid

Leraren zijn net als het weer. Het is er gewoon en je hebt er even weinig invloed op. De ene keer is het prachtig weer en stroomt alles en is iedereen happy. De andere keer is het storm en regen en meestal is het een kwestie van nu en dan zon en bewolking.
Het kan vriezen en het kan dooien.

De meeste leraren hebben hart voor hun vak en een nog groter hart voor hun leerlingen. Ik kan het weten want ik hoor in mijn opleidingen wekelijks de struggles die ze hebben om die ene leerling erbij te krijgen. Sommigen liggen er zelfs wakker van.

Aan de andere kant hoor ik de leerlingen in mijn praktijk die vastlopen en op de rand van de afgrond wanhopig proberen goede cijfers te halen. Ook zij liggen wakker en hun ouders nog meer.

De realiteit is natuurlijk dat niet iedere leraar matcht met een leerling en dat niet ieder vak past bij de talenten van een leerling

Dat is gewoon wat het is.

Als je dan de pech hebt dat het vak niet je ding is en je hebt ook nog geen klik met de leraar, dan heb je een zware dobber want hoe ga je dan voldoende scoren op de toetsen van dat vak?

Het grootste misverstand

Wanneer de gemoederen zijn gekalmeerd als ik met leerling en ouders overeengekomen ben dat de leerling écht zelf een probleem heeft wat hij moet oplossen en dat het écht niet gaat helpen om de leraar weg te sturen, dan kunnen we onderzoeken wat er nodig is om voldoendes te halen voor het betreffende vak.

En weer grappig: het is nooit, nooit de inhoud van de lesstof waardoor het mis gaat

Want waar leerling, ouders en ook vaak de leraar zelf zich focussen op de lesstof is dat juist het allergemakkelijkste en nooit het probleem zelf!

Het echte probleem van de onvoldoendes

Inmiddels kan ik een hele lange lijst maken van oorzaken voor onvoldoendes die niet met de lesstof hebben te maken, zoals:

  • Geen motivatie voor het vak
  • Een verkeerde aanpak om het vak te leren
  • De verbanden tussen onderdelen van de lesstof niet zien
  • Door blijven gaan met een manier van leren die niet werkt
  • Geen inzicht in de eigen manieren van leren
  • Geloven dat je alleen moet zijn om te leren
  • De eigen leerstijl niet kennen
  • Geen idee hebben van de eigen leerstrategie
  • Geen alternatieven bedenken om de lesstof te onthouden
  • Verkeerde toepassingen blijven uitvoeren
  • Zich af laten leiden door prikkels van buiten
  • Geen hulp durven vragen
  • Niet opletten als het huiswerk wordt opgegeven
  • Geen planning hanteren
  • Een organisatie van lik me vestje
  • Verwachten dat alles wel goed zal verlopen omdat dit op de basisschool ook zo was

En misschien de ergste die alles stop zet: Denken dat je het niet kunt

De lijst is eindeloos en wat opvalt: Nooit gaat het over de inhoud van de lesstof behalve de opmerking ‘ik snap er niets van’

De oplossing gaat over andere zaken dan de lesstof

Nog steeds worden er leerlingen voor hulp aangemeld omdat een moeder of vader er helemaal klaar mee is om alle lesstof te moeten leren om het voor te kauwen en om te overhoren. Vaak zelfs met maar matig resultaat. Als vader of moeder dan een keer niet beschikbaar is, laat kindlief het helemaal zitten en hoppa de onvoldoende wordt weer bijgeschreven.

Dat moet toch anders kunnen?

Voor mijzelf was het een eye opener dat ik in het begin van mijn praktijk vele leerlingen kreeg met slechte cijfers voor wiskunde en talen.

Juist die vakken waar ik zelf amper voldoendes voor kon halen omdat ik er geen hout van snapte

In het begin probeerde ik die leerlingen door te verwijzen want het zweet kroop rechtstandig mijn rug op en ik voelde de paniek onder mijn oksels klotsen. Ik moest dus iets verzinnen om niet af te gaan omdat ik niet durfde bekennen dat ik er zelf ook niets van kon.

Toch gaan de leerlingen tevreden en blij met hun ouders naar huis ondanks dat ik geen woord Frans, Duits of Latijn spreek en geen som met ze maak.

Wat ik doe is onderzoeken hoe ze het aanpakken, wat ze denken en hoe het voor andere vakken lukt om goede cijfers te halen.

Waar nodig vraag ik of ze volgend leerjaar nieuwe vrienden krijgen

Die vraag is meestal voldoende om hem de schrik om het hart te bezorgen en de benodigde motivatie los te weken omdat ze niet willen afstromen. Want iedereen wil in feite wel door en vooral in het eigen cluppie blijven.
Wanhopig vragen ze dan wat ze moeten doen en als ik mijn schouders ophaal en vraag wat ze denken antwoorden ze ‘Werken?’

Werken zal je…

En graag op de goede manier.
Dat is alles wat overblijft.
Wanneer de leerling het doel voor ogen heeft, kunnen we aan de slag en meestal zijn we er in een uurtje uit en weet leerling en ouder wat te doen.

En voor de inhoud van de lesstof?
Daar zijn leraren voor en zelfs de allergrootste boeman wil met liefde de leerling helpen die aangeeft hulp nodig te hebben….

De workshop Toets en Examen Voorbereiding

Met dank aan al die leerlingen, mijn eigen paniek en zweetdruppels van hulpvragen op leergebieden waar ik zelf geen hout van snap, is het mij gelukt om een workshop samen te stellen die leerling precies daar helpt waar het nodig is, namelijk ontdekken hoe je voldoendes kunt scoren.
Een goede voorbereiding is nog steeds het halve werk en als je genoeg zelfvertrouwen hebt opgedaan, ga je met plezier en gezonde spanning je toetsen en examens in.

Wil jij leerlingen begeleiden bij het leren, start dan nu met de online training voor de workshop Toetsen en Examen Voorbereiding en leer genieten van leerlingen die boos en gefrustreerd binnen komen en die fluitend en vol vertrouwen weer vertrekken.

Met deze online training heb je een prachtige workshop in handen die je zowel in groepjes als individueel met leerlingen heel veel oplevert.
Wanneer je je nu even aanmeldt, kun je morgen al starten met de workshop Toetsen en Examen Voorbereiding.


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)