‘Hij moet gewoon doen wat ik zeg’
De vader slaat nog net niet met zijn vuist op de tafel en met gefronste wenkbrauwen kijkt hij zelfs mij heel kwaad aan.

Ik blijf even stil en zeg dan tegen hem: ‘……en hij doet gewoon zijn eigen zin……….’

Nu loopt de bloeddruk van vader nog meer op en gefrustreerd brandt hij los over zijn zoon die blijft gamen als ze moeten eten, die hem niet wil helpen met klusjes, die zich niet aan zijn afspraken houdt, maar als hij geld nodig heeft, poeslief is.

Ik heb de neiging een grapje te maken over pubers met hun hormonen en nukken, maar het is nog wat te vroeg, dus houd ik me in. Wat deze vader nodig heeft, is erkenning voor zijn frustraties en een handreiking hoe hij weer verder kan met zijn zoon Rick. De grapjes krijgt hij later.

Frustraties over een kind dat niet doet wat je zegt

Om met vader een goed gesprek over zijn zoon te voeren, moet ik zorgen dat hij eerst weer de beschikking over zijn voorste hersenen heeft en weer kan nadenken. Hij heeft zichzelf zo kwaad gemaakt, dat zijn reptielenbrein de overhand heeft en dan is het zinloos om in gesprek te gaan.

Ik kalmeer hem door te beamen hoe gruwelijk een puber is die niet doet wat je zegt. Hoe irritant dat is en dat je er hélemaal gek van wordt. Het liefst zet je ze de deur uit.

Vader voelt zich helemaal begrepen en is zelfs al zover dat hij mijn overdrijving om zijn zoon op straat te zetten al wat relativeert.

Voor mij is dit het moment om vader te complimenteren over het feit dat hij het aandurft om bij mij te komen met dit probleem. Dat hij hiermee zijn verantwoordelijkheid en leiderschap als vader neemt en ermee aantoont dat hij een oplossing wil. Misschien zelfs wel dat hij erkent dat hij een deel is van het probleem en de oplossing.

Ik vertel hem hoe blij ik ben dat hij zijn zoon niet naar mij stuurt met de boodschap: ‘fix hem even.’

Waarom moet je kind doen wat je zegt?

Vader is nu helemaal gekalmeerd en zijn ene hand ligt open op tafel en de andere rustig op zijn schoot. Hij kijkt me nog wel met een gekwelde blik aan. Ik glimlach naar hem en vraag: ‘Wat maakt het zo belangrijk voor jou dat Rick doet wat jij zegt?’

Zijn hand vliegt weer naar voren en opnieuw boos zegt hij: ‘dat hoort zo, hij moet gewoon doen wat ik zeg.’ En na een korte stilte zegt hij met een zachter wordende stem: ‘hij moet gewoon respect voor mij hebben.’

‘Ahhh… jaaaaa,’ zeg ik, ‘natuurlijk, moet hij respect voor je hebben.’

Het mooie is dat we het nu over respect kunnen hebben en wat dit voor vader betekent.
Want zo vraag ik hem: ‘moet Rick daarvoor ‘U’  tegen je zeggen, moet hij het overal mee eens zijn en je op zijn blote knietjes bedanken voor dat wat je voor hem doet?’
Dit is niet wat vader bedoeld en zo filosoferen we een beetje verder over het begrip respect.

We bespreken hoe vader gerespecteerd wil worden door Rick. Wat moet Rick doen en laten, wat moet hij wel of niet zeggen waardoor vader zich gerespecteerd voelt?

Door hier uitgebreid bij stil te staan, komen we tot de prachtige conclusie dat Rick juist veel respect heeft voor anderen zoals blijkt uit de voorbeelden die vader geeft. En ook voor vader toont hij best veel respect.

Alleen op momenten dat vader eigenlijk wil dat Rick een trekpop is, gaat het mis.

Machteloosheid

Gelukkig is vader nu zo ontspannen dat hij er wel om kan lachen als ik mijn trekpopje erbij haal. Hij bekent eerlijk dat het reuze handig zou zijn als Rick als een trekpop zijn verzoeken zou inwilligen.

Maar helaas…

En zo komen we langzamerhand wat dichter bij de kern. Vader wil heel graag een goede vader zijn die zijn zoon normen en waarden bijbrengt en wil hem alles geven zodat Rick gelukkig wordt en al zijn talenten kan gebruiken.

En dan gaat Rick dwarsliggen en hem ontwijken.

We ontdekken dat als Rick zich tegen zijn vader keert, hem buitensluit en zijn eigen gang gaat, dat vader zich vooral machteloos voelt. Zijn machteloosheid voedt zijn woede en maakt dat hij veel te hard uitvalt naar Rick waardoor die op zijn beurt weer de hakken in het zand zet.

Moet een kind echt doen wat een vader zegt?

Nu vader voor zichzelf erkent dat zijn aandeel in de ruzies ook een rol speelt, kunnen we weer een stapje verder. Ik vraag vader om heel eerlijk voor zichzelf de vraag te beantwoorden of het echt zo is dat Rick op zijn leeftijd nog precies moet doen wat hij zegt.

Of kan het zo zijn dat het niet gaat over het gamen, de klusjes of andere ergernissen, maar dat het gaat over dat vader niet goed weet hoe hij op zo’n moment met de situatie om moet gaan?

Is het misschien zo dat vader de relatie met Rick zo belangrijk vindt dat hij daarvoor een oplossing wil?

Het is prachtig om te zien hoe vader nu achterover leunt in de stoel en zegt: ‘ja. ik wil gewoon een goede vader zijn, maar ik verlies mezelf in dit soort momenten.’ Een diepe, beetje wanhopige zucht ontsnapt.

Luisteren naar je kind

Ik kijk vader recht aan en vraag of ik nog een stapje verder mag gaan.

Eerst vertel ik, dat ik ontdekt heb dat ouders die willen dat hun kind naar hen luistert, eerst zelf moeten leren luisteren.

Weet vader wat Rick belangrijk vindt en waarom hij weigert een trekpop te zijn?
Wat vindt hij belangrijk op de ruzie momenten en heeft vader de ruimte om daar naar te luisteren?
Mag Rick tegensputteren en weigeren iets uit te voeren?
Mag hij eerst zijn argumenten delen waar vader dan naar luistert?

Oftewel: heeft vader respect voor de mening van Rick?

Vader schiet vooruit en wil van alles roepen ter verdediging. Ik stop hem en stel de vraag nog een keer. En nog een keer als zich hij weer wil verdedigen en verontschuldigen. En opnieuw stel ik de vraag: ‘Heb jij respect voor de mening van Rick?’

Na de vijfde of zesde keer deze vraag geeft vader het toe. Hij vindt het moeilijk om naar Rick te luisteren als die tegenwicht biedt.

De invloed van je eigen vader

Vader wringt zijn handen en ik stel de vraag: ‘Vertel eens, hoe goed kon jouw vader naar jou luisteren toen jij zo oud was als Rick?’

Het is een voltreffer.

Vader neemt hoorbaar adem en valt achterover in de stoel en kijkt me met een rood hoofd aan. Hij zegt niets, kijkt me strak aan en houdt zijn adem in.

Ik laat hem heel even en zeg dan zacht met een glimlach: ‘adem maar uit, dan stik je niet.’
Hij kijkt me aan en zegt: ‘ik ben net mijn vader……’

Nu vertelt vader over zijn vader en over hoe machteloos hij zich als puber voelde omdat hij niet tegen zijn vader op kon. Zijn vaders ijzeren wil was wet en hij kreeg geen enkele ruimte en moest zich voegen. Pas toen hij uit huis ging, kon hij zelf doen wat hij wilde, maar toen moest hij zich voegen naar zijn vrouw en kinderen. Het laatste zegt hij met een voorzichtige glimlach.

‘Dussss……..’  vraag ik?

Met een diepe zucht zegt vader dat hij eigenlijk zijn zoon aandoet wat hem zelf is aangedaan.

Mmwaaghhh…..’ zeg ik en vraag hem omdat onze tijd bijna op is, om na te denken over de verschillen tussen hoe hij vader is en hoe zijn vader was. Want zijn vader was vader door zijn eigen geschiedenis.  We evolueren allemaal en kunnen kiezen wie we willen zijn in een rol.

En vooral; wat hij kan doen om zijn relatie met Rick ‘goed’ te houden.

Misschien kan hij zo nu en dan even terugdenken aan de trekpop en wie hij wil zijn als poppenspeler.

Zo ontdekt hij gaandeweg vast en zeker hoe hij óók naar Rick kan leren luisteren en misschien kan het dan zo zijn dat zijn machteloze gevoel verdwijnt naar waar het ooit thuis hoorde.


Wil jij ook ontdekken hoe jij de band met je pubers een beetje harmonieus houdt?
Meld je dan snel aan voor de online workshop: ‘Voer een goed gesprek met je puber‘ en begin vandaag nog.


Meer artikelen:

Lees ook: Vaders, wat moet je ermee?
Lees ook: Zijn vaders anders boos dan moeders?
Lees ook: Vier redenen waarom kinderen negatieve aandacht vragen
Lees ook: Wat te doen aan je schermklevende kind?

Bekijk ook:
Bekijk ook: Waarom we kinderen soms helemaal niet begrijpen.
Bekijk ook: De beste redenen om grenzen te stellen aan kinderen
Bekijk ook:  Welk type ouder ben jij?


Je las een blogartikel van Centrum Tea Adema…

…maar kijk gerust ook eens naar de andere informatie op onze website:

Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen en video’s vol tips en inzichten?

Like dan onze Facebook-pagina of schrijf je in voor onze 2-wekelijkse nieuwsbrief. Allebei mag ook. ;-)