Hoe fietsen en darten helpen om beter te leren leren

Leren, we doen het iedere dag en toch staan we er helemaal niet bij stil.Op tv en via de krant leren we nieuwe woorden. De social media hebben ons een constante stroom met nieuwe informatie gegeven die we kunnen lezen of bekijken. Iedere dag is er iets nieuws wat we eerder nog niet wisten. Als we een nieuw apparaat kopen, leren we al heel snel hoe we dit kunnen bedienen en we leren regelmatig nieuwe mensen met nieuwe gewoonten kennen. Als we ziek worden, leren we over die ziekte en als het meezit leren we die ziekte overwinnen.

Het belang van automatiseren

Wanneer we geconfronteerd worden met nieuwe zaken en nieuwe ervaringen, zoeken we onbewust allereerst met welke ervaring uit het verleden er een verband is. Hebben we dat verband gevonden, dan gaan we op de automatische piloot. En wat een geluk dat we dit doen omdat we anders iedere dag alles opnieuw moeten leren.
Dat begint al met wakker worden en opstaan. Voor de ene mens een makkie en voor de ander een dagelijkse strijd. Dit komt omdat we er een gewoonte van hebben gemaakt en volautomatisch doen we iedere dag hetzelfde bij het opstaan. Stel je eens voor dat dit niet zo zou zijn: Je moet dan iedere dag opnieuw bedenken hoe dat moet, wat een sok is en waarvoor die ronde bak met die hengel erboven is. We zouden ons te pletter schrikken als we ontdekken dat we nat worden als we ergens aan draaien.
Zo weten we van miljoenen voorwerpen wat het is, hebben we parate kennis over hoe dingen werken en weten we veelal onmiddellijk hoe iemand anders zich voelt en hoe wij daar weer op kunnen reageren.
Voor kinderen is het zaak om op school snel de cijfers en letters onder de knie te krijgen en deze te automatiseren zoals we dat noemen. Het leren op school wordt een stuk gemakkelijker als er parate kennis aanwezig is.

Leerstrategie

Ieder mens heeft zijn eigen patroon van leren leren wat je ook een leerstrategie zou kunnen noemen. De persoonlijke leerstrategie zit er al heel jong in en heeft mogelijk te maken met het temperament en het karakter van het kind en met de vroegste ervaringen. Als een kind al jong het idee heeft gekregen dat het zichzelf in deze wereld moet redden en geen hulp hoeft te verwachten, zal dit kind bij moeilijkheden niet bedenken dat het ook om hulp kan vragen. Als het kind een meer impulsief karakter heeft, zal het snel ergens op afgaan en mogelijk later tot de ontdekking komen dat er iets overgeslagen is. Is het kind een volhoudertje, dan zal het steeds opnieuw beginnen met het uitvoeren van een taak net zolang tot het lukt. Tegenovergesteld zijn er de snelle opgevers die afhaken als het tegenzit en waarvan men soms zegt dat ze faalangst hebben. De meer voorzichtige kinderen zullen terughoudend reageren op een uitdaging en stap voor stap ontdekken hoe ze verder komen. Zo heeft ieder kind zijn eigen leermanier en zal deze op ieder gebied laten zien.

Fietsen 

In mijn praktijk vraag ik vrijwel altijd hoe een kind heeft leren fietsen. Uit de manier waarop het kind en zijn ouders vertellen hoe het heeft leren fietsen kan ik opmaken wat de leerstrategie is. En als ik dat weet, weet ik gelijk waar ik rekening mee moet houden met het coachen.
Heeft het kind een onhandige strategie dan is het nodig dat ik het kind daar op attendeer en het uitdaag om eens iets ander erbij te proberen.
Heeft een kind een handige manier van leren en filter ik uit het verhaal bovendien positieve kwaliteiten en hulpbronnen dan kan ik daar direct de nadruk op leggen en deze uitvergroten.
Zo is de coaching al meteen gestart vlak na binnenkomst. De eerste credits zijn uitgedeeld en het kind staat in de JA-stand. De hulpvraag wordt bovendien zo snel mogelijk omgevormd tot een leervraag en dan is het aan mij om manieren te vinden die duidelijk maken wat en hoe het kind kan veranderen zodat zijn probleem makkelijker hanteerbaar wordt.
Dan begint de uitdaging om te onderzoeken hoe het kind het kan aanpakken om iets nieuws te leren. En dan komt het goed van pas als ik al weet wat de leerstrategie is. Ik kan uitdagen tot doorzetten, vergelijken met behaalde resultaten in het verleden en onderzoeken of het handig is om bijvoorbeeld hulp te leren zoeken.
Want het doel van kindercoaching is:
Hoe kan datgene wat je nu nog moeilijk vindt, gemakkelijker worden.
Klip en klaar is tijdens deze manier van coachen al snel duidelijk waar het kind voor komt en waar het kind de deur mee uit zal gaan.

Darten

Wanneer een sessie bijna afgelopen is, komt er altijd een moment waarop kinderen het dartbord zien hangen. En dan ben ik blij want het kind laat me onmiddellijk weer zijn favoriete leerstrategie zien. Degenen die snel tevreden zijn, gaan lekker nonchalant dichtbij staan. De ongeconcentreerden gooien de pijltjes in het wilde weg. De kinderen die eager zijn focussen op het doel en gooien zeer doelgericht in de richting die ze willen. De faalangstigen gaan meters ver staan en gooien begrijpelijkerwijs steeds mis.
Voor mij is dit een prachtige gelegenheid om er bij de kinderen en hun ouders nog eens ‘in te wrijven’ wat de kinderen aan het doen zijn en hoe handig dit al dan niet is. En…. natuurlijk kan ik samen met het kind ervoor zorgen om op de drempel van de afspraak nog een manier te vinden om een topscore neer te zetten.

Dus ouders….

Haal de oude foto’s en films van stal en bekijk en bedenk hoe je kind het aanpakte. Is het handig, vertel ze dan hoe goed hun manier is om iets nieuws te leren. Is het onhandig, bedenk dan samen hoe het makkelijker kan.
Zo simpel is het want we zijn nu eenmaal gewoonte dieren. En als we bewust leren om iets te veranderen in onze gewoonten, lees leerstrategie, dan zou de uitkomst wel eens veel kunnen opleveren.

Lees ook: Leren als een vlinder
Lees ook: Ik kan rekenen
Lees ook: Is je kind en giraf of een aap?
Lees ook: Onderwijs een nachtmerrie?
Lees ook: Wat aandacht krijgt, groeit
Lees ook: Is je kind een paard of een ezel?
Lees ook: De kindercoach als vertaalmachine
Lees ook: De kindercoach is een stoplicht denker

Ken je Ik leer leren al?