Wat is een goede kindercoach?

Het wordt me een paar keer per week gevraagd:
Kunt u mij een goede kindercoach aanbevelen?
De criteria van wat men een goede kindercoach vindt, worden nooit genoemd, behalve dat het iemand moet zijn die werkt zoals ik.
Ik antwoord altijd dat er geen slechte kindercoaches bestaan, hooguit kindercoaches die meer of minder passen bij de hulpvraag of bij de hulpvrager.
Los van al die vragen, is het natuurlijk wel een interessant thema.
Want wanneer ben je nu een goede kindercoach?

Wat is coaching

Nadat coaching voor volwassenen een jaar of 15 geleden steeds meer gemeengoed werd in allerlei settingen zoals in de werkkring, sportkring of lifestyle, kreeg ook kindercoaching steeds meer bekendheid.

Coaching is een vak apart en gaat over het hier en nu met de focus op de toekomst. Het verleden is iets wat voorbij is en wat hooguit enige beschouwing krijgt in het plukken van de vruchten van opgedane ervaringen.
Coaching blijft daarin nadrukkelijk uit het gebied van therapie waarin oorzaken van problemen uit het verleden worden opgelost.
Coaching is ook altijd kortdurend met een grote verantwoordelijkheid van de klant voor diens eigen welzijn en resultaten van het coachingsproces.

Wat is kindercoaching

Een kindercoach houdt zich met name bezig met ontwikkelingsgerelateerde hulpvragen omdat een kind in ontwikkeling is. Problemen worden meestal opgelost door het leren van vaardigheden die nog niet aangeleerd of uitgerijpt waren. Daarnaast is kindercoaching een vak apart omdat de pedagogiek een hele grote plek inneemt.
Immers geen kind zonder ouders en geen verandering zonder instemming van ouders.
De kern van coaching is altijd: ‘Help mij het zelf te doen’.
En hoe mooi is het dat Maria Montessori dit als leidraad voor haar werk had. Dus eigenlijk is er niets nieuws onder de zon……

Wat wil men van een kindercoach?

Omdat het toch een beetje als een kluitje in het riet voelt als ik ouders, leerkrachten of hulpverleners met zo’n standaardtekst afscheep, ben ik gaan nadenken over criteria voor ‘goed’ kindercoach zijn.
Veel coaches hebben op hun website staan waarom ze doen wat ze doen en wat hun werk hen brengt en dat ze veel liefde en passie hebben, maar hoe kun je dit concreet maken?

De vraag is natuurlijk wat ik als hulpvrager heb aan de liefde en passie van iemand en wat ik kan met iemands geschiedenis en overwegingen. Uiteindelijk wil ik als hulpvrager geholpen worden en resultaat behalen om mijn problemen op te lossen.
En het maakt mij niets uit wat de hulpverlener zelf wil bereiken aan persoonlijke doelen en behoeften. Dat hoef ik als hulpvrager helemaal niet weten.

Wat zijn de criteria voor een goede kindercoach?

Ik ben gekomen tot een aantal criteria en variabelen die mogelijk aangeven of de stijl van de coach past bij de stijl van de hulpvrager.
En zoals ik tientallen keren tijdens de opleiding zeg: ‘Niets is beter of slechter, er is alleen maar anders….’
Dit zijn de overwegingen:

• Werkt de coach oplossingsgericht of probleem gericht
• Wordt er eerst met ouders gewerkt om samen met hen te verkennen wat hun kind gaat leren om de problemen op te lossen.
• Worden ouders eerst zelf geholpen met wat zij kunnen leren om hun kind te ondersteunen en te begeleiden
• Wordt er veel aandacht gegeven aan het zoeken van de oorzaak van het probleem of wordt de aandacht vooral gericht op het vinden van helpende acties
• Wordt er gewerkt aan een duidelijk omschreven leerdoel om verbetering te bewerkstelligen
• Is het leerdoel ook het doel van het kind en ouders en is het concreet en werkbaar genoeg voor alle partijen
• Zijn ouders betrokken bij de oplossing en zijn ze aanwezig bij de sessies als ondersteuners
• Worden er oefeningen in denken en doen meegegeven voor thuis en op school en weten kinderen en ouders precies wat er geoefend moet worden
• Wordt er doorverwezen naar andere hulp als er niet binnen twee tot drie sessies verbetering is opgetreden
• Is de coach vrij van (waarde) oordelen
• Heeft de coach een empathische houding en verstaat hij/zij de kunst van de ander zich begrepen te laten voelen
• Durft de coach kinderen en ouders aan te spreken op verantwoordelijkheden en wat er nodig en verschuldigd is ten opzichte van elkaar
• Kan de coach de zorgen omtrent de ontwikkeling van kinderen vertalen naar helpende acties en leerdoelen die nodig zijn voor verdere ontwikkeling
• Kan de coach consequenties benoemen van niet helpend gedrag van opvoeders en ontwikkelingsvraagstukken en daarnaar handelen voor kinderen en ouders
• Heeft de coach een visie op ouderschap en ontwikkeling van kinderen en spreekt de coach uit wat er nodig is en van wie
• Is de coach meerzijdig partijdig, dat wil zeggen dat de coach de stem van alle partijen vertegenwoordigd en uitspreekt waardoor het kind ten opzichte van iedereen loyaal kan blijven
• Respecteert de coach de privacy wetgeving door geen informatie te bespreken met leerkrachten en andere partijen.
• Ondersteunt en begeleidt de coach ouders in het voeren van (moeilijke) gesprekken met leerkrachten en begeleiders
• Werkt de coach met middelen die passen bij de stijl van kind en ouders zoals spel, creatieve middelen of gespreksvoering. Krijgen ouders het gevoel dat hun kind door het bewuste gebruik van deze middelen een stap voorwaarts maakt en dat het niet voor de gezelligheid is
• Is het voor ouders helder wat de deskundigheid en professionele achtergrond van de coach is
• Is het voor ouders duidelijk vanuit welke (levensbeschouwelijke) visie een coach werkt.
  Is dit vanuit een bepaald geloof, meer of minder spiritueel met bijbehorende werkvormen en middelen of is de aanpak vrij zakelijk
• Heeft de coach beschikking over een professionele werk ruimte
• Worden er voldoende praktische tools gegeven waarmee kind en ouders uit de voeten kan
• Wordt er rekening gehouden met terugval en wordt er voor voldoende borging in de toekomst gezorgd
• Is een eventuele follow up of evaluatie in het belang van kind en ouders of om tegemoet te komen aan de behoefte aan bevestiging van de coach
• Mag je de coach vergeten na de afspraken of wordt van je verwacht dat je tutorials achterlaat of anderszins nog contact moet opnemen met de coach
• Neemt de coach voldoende afstand en laat de coach de verantwoordelijkheid van het resultaat van de coaching en wat iemand wil bereiken bij het kind en ouders
• En mogelijk het aller belangrijkste criterium: Voelen kind en ouders zich maximaal gezien, gehoord en begrepen en hebben ze het idee dat ze bij deze kindercoach serieus worden genomen?
• En ook heel interessant: Als de betreffende kindercoach op facebook/twitter/instagram wordt gespot: Welke indruk krijg je, welke uitstraling heeft de profielfoto en de achtergrondfoto, welke thema’s komen naar voren uit de persoonlijke en zakelijke pagina, welke posten worden gedeeld, hoe wordt er omgegaan met en gesproken over vakanties, werk en vrije tijd
• Zijn er voldoende positieve resultaten bekend van de betreffende kindercoach

Kan iedereen kindercoach zijn?

Hier op kan ik volmondig JA zeggen.
Iedereen met een hart voor de nood van kinderen kan een coach zijn, al of niet opgeleid als kindercoach. De buurvrouw, een meester, een winkelmeisje of de toevallige passant.
Ik denk dat wij in deze tijd veel te veel leunen op afhankelijkheid. Wanneer een kind het even moeilijk heeft, wordt al snel hulp ingeschakeld.
Maar:

• Waar zijn de naast betrokken, te beginnen bij de ouders?
• Waar is de bemoediging van de naaste omgeving?
• Waar is de knipoog en de steun van de juf en meester?
• Hoe komt het dat ouders meer hulpeloos lijken en zo weinig ondersteuning krijgen om hun kind zelf te helpen?
• Wat maakt dat kinderen los van hun ouders gehaald worden als er moeilijkheden zijn?

Wat heeft een kind wérkelijk nodig?

Werkelijk belangrijk is dat een kind zich gehoord, gezien en begrepen voelt. En dat kan iedereen een kind geven en hierbij is minder meer zo blijkt telkens weer!
In de opleiding vraag ik de eerste dag wie er werkelijk belangrijk was in je leven toen je kind was. Dat gaat altijd over mensen die je serieus namen zoals je bent en die ook je ouders en je achtergrond helemaal accepteerden met alle goede en slechte kanten.
Dat zijn de mensen waarbij je gewoon mag zijn wie je bent.
En daarvoor hoef je alleen maar mens te zijn en dat is wat kinderen echt nodig hebben. Dat kan iedereen met een hart. En dat is veel meer helpend dan een traject bij een kindercoach!!

En als er echt problemen zijn, zou ik ervoor pleiten om eerst ouders weer ouder te maken en hen te helpen hun kind te helpen zodat het kind het idee heeft dat het goed genoeg is en niet naar iemand toe hoeft omdat er iets mis is.
Want eigenlijk zouden er geen kindercoaches moeten bestaan.
Kinderen hebben mensen om zich heen nodig die ervoor zorgen dat zij zich kunnen ontwikkelen. En die mensen zijn de ouders, de familie, de buren, de leerkrachten en andere betrokkenen. Dat zou genoeg moeten zijn voor de dagelijkse beslommeringen en tegenslagen.
En mochten er al zaken vast lopen dan is het fijn als een kindercoach in een paar sessies ouders en kind weer op de rit helpt met een kalme, nuchtere en kortdurende aanpak die door praktische handvatten weer een stap verder op weg helpt.

Wil je meer lezen over ‘goede’ kindercoaches, lees dan eens verder over de volgende onderwerpen:

Lees ook: Waarom ouders aanwezig zouden moeten zijn tijdens coaching
Lees ook: 9 misvattingen over kindercoaching
Lees ook: Opvoeden in deze tijd
Bekijk ook het filmpje: Dit is kindercoaching