De juf is een slang en moeder een draak

Stel je voor:

Je hebt een gesprek met je leidinggevende en deze spreekt je aan op je gewoonten. Hij vraagt hoe het mogelijk is dat je zo slecht bent opgevoed. Je had al een poosje gemerkt dat je leidinggevende neerkeek op je achtergrond en je had laten voelen dat je eigenlijk niet van dezelfde klasse was als hij.

Grote kans dat je je na dit gesprek boos wordt op je leidinggevende en het moeilijk vindt om voortaan onbevangen met hem om te gaan. Misschien schaam je je zelfs en merk je dat het lastig is om jezelf te zijn.

Stel je voor:

Op een verjaardagsvisite gaan je ouders met je in gesprek over je baan. Ze vinden het bedrijf waar je werkt onder je niveau. Bovendien komen ze met hun mening over je leidinggevende waaruit blijkt dat ze vinden dat deze te weinig capaciteiten heeft.

Je leidinggevende wordt flink afgebrand en je krijgt de neiging hem te verdedigen. Voortaan probeer je binnen de familie te vermijden dat je over je werk praat. Je hebt gemerkt dat in de verdediging gaan niet werkt, dus houd je je mond.

Stel je voor:

Je kind zit op school. In het 10-minutengesprek vraagt de leerkracht of je kind wel voldoende slaapt en een goed ontbijt krijgt. Ook vraagt ze of het jullie lukt om je kind te begrenzen omdat het gedrag van je kind in de klas opvalt. Terwijl de leerkracht praat, voel je haar misprijzende blik over jullie heen gaan.

Tijdens het gesprek krijg je het gevoel dat deze juf je niet goed genoeg vindt als ouder. Het schiet je te binnen dat je kind ook wel eens thuiskomt met opdrachten van juf die beginnen met: ‘Mama, je moet van juf….”.

Stel je voor:

Je kind komt regelmatig thuis met een klacht over de juf: Ze hoort hem niet en helpt niet als je kind om hulp vraagt. Je hebt al eens een gesprekje met haar gehad of ze je kind wat vaker extra aandacht wil geven, maar je hebt gemerkt dat dit niet gebeurt. Je vermoedt dat deze juf deze klas niet aankan en wellicht niet capabel is voor haar werk. De orde in de klas laat ook al te wensen over en ze heeft al eens eerder een burn-out gehad.

Je merkt dat je met argusogen kijkt naar de briefjes en de rapporten die je kind meebrengt en je bent net even scherper op de verhalen en vragen waar je kind mee thuis komt. Aan een spontaan gesprekje met de juf heb je geen behoefte en laat je kritisch uit over de juf richting je kind.

Wat is er aan de hand

Wanneer wij in een situatie verkeren die wordt afgekeurd door onze dierbaren, gaan we ons ongemakkelijk voelen. Ieder mens heeft er behoefte aan om van betekenis te zijn.

Als anderen commentaar hebben op onze geliefden, gaan er bij ons klepjes dicht. We sluiten een deel van onze capaciteiten en/of spontaniteit af. En misschien sluit er wel een deel van onszelf.

Als onze geliefden commentaar hebben op een deel van ons leven waar we al dan niet gedwongen tijd en energie aan besteden, sluit er eveneens iets af en gaan er bepaalde klepjes dicht. Ook in deze situatie zijn we niet langer vrij en gebonden aan de ene of de andere kant.

Wat betekent dit voor onze kinderen

Wanneer wij ons kind belasten met onze mening, is het niet meer vrij. Hoe meer wij onze mening over bijvoorbeeld de juf, een moeder van een vriendje of een ex-partner aan ons kind opdringen, hoe meer wij ons kind klem zetten. Uiterlijk zal ons kind ja zeggen en het met ons eens zijn, maar innerlijk zal het voor de ander opkomen.

Andersom is het net zo. Als een vader van een vriendje, een meester of een ex-partner ons beschimpt, zal ons kind innerlijk ons gaan verdedigen en de oortjes dicht doen en zich voor een deel afkeren van deze vader, de meester en de ex-partner.

Op school betekent dit, dat het kind de leerkracht niet meer serieus neemt (immers wij vinden de leerkracht te min) en onvoldoende leert omdat een deel van het potentieel van het kind niet uitgedaagd wordt en onbenut blijft.

Wat als de juf een slang is?

Wanneer het niet klikt tussen de leerkracht en het kind, is dit in eerste instantie een probleem van het kind zelf. Uiteraard zal het kind klepjes afsluiten als het meester of juf niet aardig vindt. Het wordt echter pas echt een probleem wanneer ouders het kind steunen in zijn afwijzing en de juf ook “slecht” gaan vinden.

Natuurlijk moeten ouders het kind serieus nemen en steunen, maar ook niet meer dan dat. Wat een mooie leertaak zit er immers in deze situatie voor de toekomst. Want dit kind gaat op een dag een baan krijgen mogen we hopen. Hoe helpend is het dan als dit kind weet dat niet iedereen aardig is en je toch kunt werken en plezier kunt hebben in je werk.

Voor ouders is het de uitdaging om in een dergelijke situatie te erkennen dat juf of meester niet leuk is, niet eerlijk is, de pik op hem in heeft en dat dit moeilijk is. Daarnaast helpt het een kind als de ouder aangeeft dat ondanks het feit dat er geen klik met de leerkracht is, de leerkracht wel degene is die het kind veel kan leren.

In feite zegt de ouder: “Je vindt deze juf niet aardig en dat is prima. Echter juf gaat jou dit jaar wel hele belangrijke dingen leren die je nodig hebt. Hoe gaat het je lukken om naar juf te luisteren en van haar te leren?”

Wat als moeder een draak is?

Natuurlijk komt het voor dat de leerkracht helemaal klaar is met een bepaalde ouder. Deze ouder komt om de haverklap vertellen hoe haar kind behandeld dient te worden, is het niet eens met toetsuitslagen en vindt dat de leerkracht te weinig oog heeft voor de capaciteiten van het kind. Dan is er ook nog de ouder die het kind verwaarloost of te weinig opvoeding geeft. De leerkracht zou het wel weten, als dit zijn eigen kind was…..

Voor een leerkracht kan het erg ingewikkeld zijn om dit drakenjong te zien als kind los van zijn ouders. Echter als de leerkracht dit kind als een klein draakje ziet, zal het kind niet open staan voor zijn invloed.

De leerkracht kan het kind helpen door bij zichzelf te erkennen dat het de ouder een draak vindt, maar dat het kind recht heeft op een eigen benadering die recht doet aan zijn capaciteiten.

Wat helpt?

Als het ouders en leerkracht lukt om naar het kind te kijken, los van hun eigen relatie, kan het kind zijn maximale capaciteiten gaan benutten om te leren. Dit betekent dat ouders en leerkracht in ieder contact zich afvragen wat het kind nodig heeft en hoe ze het kunnen helpen. Zo praten ze niet boven het hoofd van het kind over hun eigen slang en draken gevoelens, maar richten hun blik steeds naar beneden naar het kind wat tussen hen staat.

Meer artikelen:

Lees ook: Een heilige voor de klas?
Lees ook: Hoe is jouw kind loyaal?
Lees ook: Halve kinderen
Lees ook: Kinderen hebben geen problemen
Lees ook: De juf heeft een boos hoofd en een harde stem
Lees ook: Leren, er is geen ontsnappen meer aan
Lees ook: Als juf er niet zou zijn
Lees ook: Wens: een pedagogiek van vertrouwen
Lees ook: De impact van de juf of meester