Een sessie van de kindercoach

Vraag een willekeurig kind die in de kindercoachpraktijk komt wat het probleem is, en er komt een heel verhaal. Vraag vervolgens wat er voor in de plaats moet komen, en de kans is groot dat het stilvalt. Ziedaar een prachtig moment in de praktijk van de kindercoach. Hoe maak je kind en ouders duidelijk dat er mogelijkheden zijn om te veranderen en genoeg vaardigheden om te leren.

De kindercoach heeft in ieder geval genoeg tools om verandering in gang te zetten. En met nadruk ‘in gang zetten’ omdat kind en ouders uiteindelijk alleen zelf besluiten verbetering van de situatie voort te willen zetten.

De start van het gesprek

Een goed startgesprek is het halve werk. Dit maakt het verschil tussen het aantal afspraken en de effectiviteit die de kindercoach weet te bereiken. Voor de coaching daadwerkelijk een aanvang neemt, is het handig om wederzijds heel helder te hebben wat de rol van de kindercoach is en wat de uitkomst voor kind en ouder moet zijn.

Iedere keer is het weer een prachtig moment bij de start van de coaching:  Wat hebben ouders en kinderen al besproken en hoe zijn de verwachtingen. Binnen tien minuten na binnenkomst zijn, als het goed is, de kaders voor iedereen helder evenals de doelen waaraan gewerkt gaat worden.

Ik leg altijd uit aan kinderen dat ik eigenlijk op een soort ontdekkingsspeurtocht ga om erachter te komen hoe ik het kind kan helpen. We willen natuurlijk graag ontdekken wat er allemaal al is. En dan noem ik alle soorten problemen waarvoor kinderen en ouders bij mij komen. Het probleem van het kind zit er natuurlijk tussen. De overstap is dan snel gemaakt.

Daarna is het tijd om het stoplicht erbij te nemen. Wat is het probleem, wat moet stoppen en wat mag vooral niet meer voorkomen. Alles wat hier ter sprake komt, wordt in het rode deel van het stoplicht geschreven. Daarna komt het spannende moment naar groen. Wat moet er in de plaats komen…
Een stilte is meestal het gevolg, zeker als het woordje “niet’ en ‘stoppen’ al in het rood staan. Dan moet er toch echt iets anders bedacht worden…

Hoe verder?

Als het gewenste gedrag of leerdoel in het groene gedeelte van het stoplicht staat, is het meeste werk gedaan. Het doel van de coaching is duidelijk en nu kan de invulling beginnen. Het kind kan ook altijd een tekening maken van de situatie zoals het die ervaart en van het gewenste doel.

Gaat het om ongewenst gedrag, nare gewoonten of leren omgaan met emoties dan is er natuurlijk de thermometer. Gaat het om pesten of faalangst dan kunnen de vloerankers en het kwaliteitenspel goede diensten bewijzen. Gaat het om leerproblemen dan gaan we ontdekken welke leerstrategie kan helpen.

En natuurlijk gaan we scoren. De ketting of het dashboard vertelt welk cijfer het kind zichzelf geeft, welk cijfer de ouders geven of de juf of de hond. Maar bovenal welk cijfer het gewenste doel dichterbij brengt en wat daarvoor gedaan moet worden.

Ondertussen zijn we uiteraard heel alert op datgene wat sterk of zwak maakt. Kinderen die problemen ervaren, hebben over het algemeen weinig gedachten die helpen. Dit zijn rode gedachten en het is natuurlijk heel interessant om samen te bedenken hoe daar groene gedachten van te maken. En terwijl daarvoor de punten worden omgedraaid, wordt inzichtelijk hoe het kind op weg kan gaan om zijn doelen te halen en daardoor zijn problemen te overwinnen.

Eigenlijk is coachen zo heel simpel door gewoon de heldere structuur van het model van de kindercoach te volgen, waarbij de realiteit natuurlijk een grote plaats inneemt. En de realiteit is vaak het ontbreken van motivatie, het voordeel van de huidige situatie, nadelen die aan gewenste doelen kleven en niet te vergeten de terugval. Niemand leert in één keer fietsen, zwemmen of lezen, dus is het reëel een plannetje voor de toekomst te maken. Heel simpel dus eigenlijk :-)

Afronden

Drie kwartier hard werken met kind en ouders is zo maar om. Als je op bovenstaande manier werkt, kun je als het ware een hele korte en bondige samenvatting maken. Wat in het groen van het stoplicht staat is het doel, de uitwerking heeft inzicht gegeven in al aanwezige factoren die het doel positief beïnvloeden. De stappen die nodig zijn om de doelen te halen zijn puntsgewijs vanuit het model genoteerd.

Dit betekent dat je als het ware met drie stoplichtpapieren en een A4-tje kind en ouders met huiswerk gedag kunt zeggen. Zij beslissen of er een volgende afspraak wordt gemaakt als follw-up of voor het halen van een nieuw doel. Allemaal heel helder en overzichtelijk, met in ieder geval voldoende gegevens die inzicht geven in wat al helpend is.

De kindercoaches

Tijdens de praktijk dag “oefenen met praktijksituaties en materiaal voor de kindercoach“, blijkt keer op keer hoe helpend het is voor kindercoach, kind en ouders om een duidelijke structuur te hebben. Het materiaal is er ter ondersteuning en ter voorkoming van het verzanden in teveel informatie. Bovendien komen er altijd weer prachtige manieren naar voren hoe het materiaal ook ingezet kan worden.

Wist je bijvoorbeeld dat je de thermometer ook een plek kunt geven in het leslokaal. Iedere dag kun je de temperatuur bepalen van de sfeer in de klas. Als je daarbij regelmatig bespreekt hoe kinderen elkaar kunnen helpen om de temperatuur op een gezellig peil te houden, heb je na een poosje een mooi instrument in handen om de sfeer positief te beïnvloeden in de klas.

Clarinda, Greetje, Marinka, Bernadette, Janneke, Annet (niet op de foto), Jeannette, Inge, Anjo, Letty, Natasja, Petra, Annemarie, Karin, Greetje, Inge, MarieLouise en Anneke hebben hard gewerkt en ervaren hoe ze nog meer hun effectiviteit kunnen vergroten. Dames, veel plezier met je werk!

Lees ook: Het materiaal van de kindercoach
Lees ook: Praktijkdag: leren werken met situaties en materialen uit de kindercoachpraktijk
Lees ook: Opleiding oplossingsgericht werken en werken met Kids’ Skills
Lees ook: Zoek de verschillen
Lees ook: Mama is moe, zo moe